ಸುಗತ ಶ್ರೀನಿವಾಸರಾಜು

ಕಳೆದೆರಡು ವಾರಗಳಿಂದ ಎರಡು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ನನ್ನ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಗಿರಕಿ ಹೊಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ, ನಮ್ಮ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಜಿ ಎಸ್ ಶಿವರುದ್ರಪ್ಪನವರು ತೀರಿಕೊಂಡ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದು; ಎರಡನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆ, ರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದ ಸಿನಿಮಾವೊಂದು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷವೊಂದರ ಪ್ರಚಾರದ (propaganda) ಸಲಕರಣೆಯಾದುದರ ಸುತ್ತ ಬೆಳೆದದ್ದು. ಈ ಎರಡನೇ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲು ಇಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶ ಇಲ್ಲದಿರುವು ದರಿಂದ ಮುಂದೆಂದಾದರೂ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಮೊದಲನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ಅನ್ವೇಷಿಸೋಣ. ಹಿರಿಯರಾದ ಜಿಎಸ್‌ಎಸ್ ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದವರಾಗಿ ದ್ದರು. ಅವರು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ಪುಸ್ತಕ ನನ್ನ ತಂದೆಯವರನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿತ್ತು. ಬಹಳ ಹಿಂದೆ ನಾನು ಅವರ ಕೆಲವು ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷಿಗೆ ಭಾಷಾಂತರಿಸಿದ್ದೆ ಮತ್ತು ಬಹಳ ಗಂಭೀರ ಸ್ವಭಾವದ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗನ ವಾರಿಗೆಯವನಾದ ನನಗೆ ಮಾತಿನ ಸಲುಗೆ ಇತ್ತು. ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿಗಳಾದ ಸಂದರ್ಭ ದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಕಾಣಲು ನಮ್ಮ ತಂದೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ನಾನು ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸಿ, ”ಬಹುಶಃ ನೀವೇ ಕನ್ನಡದ ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ,” ಎಂದೆ. ”ಹಾಗೆಂದರೆ?,” ಎನ್ನುವ ರೀತಿ ಯಲ್ಲಿ ಅವರು ನನ್ನನ್ನು ನೋಡಿದರು. ಹೆಚ್ಚು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ತೊಡಗದೆ, ”ಕಾಲ ಬದಲಾಗಿದೆ, ಇನ್ನಷ್ಟು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಈ ಬಿರುದಿಗಿರುವ ಅರ್ಥಗಳು ಬದಲಾಗಬಹುದು,” ಎಂದು ಹೇಳಿ ಮೌನವಾದೆ. ಯುವಕನೊಬ್ಬನ ಬಿರುಸಿನ ಮಾತಿಗೆ ವಾತ್ಸಲ್ಯದ ನಗೆ ಬೀರಿ ಸುಮ್ಮನಾದರು. ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಹೊಸ ಬಿರುದಿನ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಭ್ರಮೆ ಇದ್ದ ಹಾಗೆ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ.

ಈಗ ಅವರು ಇಲ್ಲವಾಗಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾನು ಅಂದು ಆಡಿದ ಮಾತನ್ನು ಕುರಿತಂತೆ ಚಿಂತಿಸಿದೆ. ‘ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ’ (poet laureate) ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಸ್ಕತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಜಾ ಪ್ರಭುತ್ವದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಗ್ರಹಿಸಬೇಕು? ಈ ಬಿರುದಿಗಿರುವ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಸಹವಾಸ ಎಂತಹದ್ದು ಮತ್ತು ಅದು ನಮ್ಮ ಆಧುನಿಕ ಬದುಕಿಗೆ ಸೂಕ್ತವೇ? ಈ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮುಂದು ವರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆಯೇ? ಈ ಬಿರುದಿಗಾಗಿ ಮುಂದೆ ನಮ್ಮ ಸರಕಾರ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರೆ ಅವರಿಂದ ನಾವು ಏನನ್ನು ಆಪೇಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಆ ಆಪೇಕ್ಷೆಗೆ ಇರಬಹುದಾದ ರಾಜಕೀಯ ಆಯಾಮಗಳೇನು? ಈ ತರಹದ ಬಿರುದುಗಳು ಒಬ್ಬ ಬರಹಗಾರನಿಗೆ ಪೂರಕವೇ ಅಥವಾ ಮಾರಕವೇ?
ನಮ್ಮ ಸಾಂಸ್ಕತಿಕ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ’ ಎಂಬ ಬಿರುದು ಅಥವಾ ಗೌರವ ಸ್ಥಾನದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ರಾಜ-ಮಹಾರಾಜರ, ಸುಲ್ತಾನರ ಆಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯು ತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಛಂದೋಬದ್ಧ ಪರಾಕು ಕಾವ್ಯ ಹಾಗೂ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಪೌರಾಣಿಕ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಈ ರೀತಿಯ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಆಕಾರ ಕೊಟ್ಟು, ಬಣ್ಣ ತೊಡಿಸುತ್ತವೆ. ಇಂದು ಈ ಆಸ್ಥಾನಗಳು ಇಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಜನಬೆಂಬಲಿತ ಸರಕಾರಗಳಿವೆ. ರಾಜಾಶ್ರಯ ಇಲ್ಲ, ಜನಾಶ್ರಯ ಇದೆ. ಜನಬೆಂಬಲದ ಮುಖ್ಯ ಆಶಯ ವರ್ಗೀಕರಣ ವನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕಿ, ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು. ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸು ವುದು ಎಂದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಉಸುರುವುದು. ಈ ‘ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ’ ಎಂಬುದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಲೇಖಕನ ಬುನಾದಿ. ಅದರ ಹರಣ ಮಾಡುವುದು ಎಂದರೆ ಒಬ್ಬ ಲೇಖಕನನ್ನು ಕೊಲೆ ಮಾಡುವುದು ಎಂದೇ ಅರ್ಥ.
ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯರಲ್ಲಿ ಈ poet laureate ಅಥವಾ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಎಂಬುದು ಗ್ರೀಕ್ ಪುರಾಣಗಳೊಂದಿಗೆ ತಳುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆ. ಈ ಗ್ರೀಕ್ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹೆಕ್ಕಿ, ಅದಕ್ಕೆ ರಾಜಾಶ್ರಯವಿತ್ತು, 17ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸ್ವರೂಪ ಕೊಟ್ಟದ್ದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ನಮ್ಮ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ದೊರೆಗಳು. ಈ ಬಿರುದು 17ನೇ ಶತಮಾನದ ಮುನ್ನವೂ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಅದು ವಸಾಹತು ವೈಭವವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ. ಕಳೆದ ಇನ್ನೂರು ವರ್ಷಗಳಿಂದೀಚೆಗೆ ಈ ಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ಬಿರುದನ್ನು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳ ಶಿಫಾರಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ರಾಜವಂಶಸ್ಥರು ಅನುಮೋದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಬಿರುದು ಪಡೆದವರ ಮುಖ್ಯ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು, ರಾಜವಂಶಸ್ಥರನ್ನು ಒಳ ಗೊಂಡ ದೊಡ್ಡ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕವಿತೆ ರಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಆ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಸ್ಮರಣಯೋಗ್ಯ ಮಾಡುವುದು. ಈ ಬಿರುದು ಹೊತ್ತವರು ಅರಮನೆಯಿಂದ ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುವುದಲ್ಲದೆ, ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಒಂದು ಬಾಟಲ್ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮಾಗಿದ ವೈನ್ ಕೂಡ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ವಸಾಹತು ಪರಂಪರೆ ಯನ್ನು ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಇತರೆ ದೇಶಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಬದಲಾವಣೆ ಯೊಂದಿಗೆ ಅನುಸರಿಸಿವೆ. ಆದರೆ, ಅದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ಪಡೆದ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ರಾಜಾಶ್ರಯ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಪಡೆದಿಲ್ಲ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ಈ ಬಿರುದನ್ನು ರಾಣಿಯ ಮುಂದೆ ಮಂಡಿಯೂರಿ ಪಡೆಯಬೇಕು. ಮೊದಲು ಆಜೀವಪರ್ಯಂತ ಇದ್ದ ಈ ಪದವಿ ಈಗ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಮೊಟಕುಗೊಂಡಿದೆ.
ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ಘರ್ಷಣೆ ಸೃಷ್ಟಿಸದೇ ಇಲ್ಲ. ಹಲವು ಬಾರಿ ಕವಿಗಳು ಇದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದು ಇದೆ. ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಿದ್ದೂ ಇದೆ. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕವಿ ಜಾನ್ ಡ್ರೈಡನ್ ಪದಚ್ಯುತಗೊಂಡವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ. ಡ್ರೈಡನ್‌ನನ್ನು 1660ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ‘ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ’ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದ. ಅವನ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಕಷ್ಟದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಜನರ ನಡುವೆ ತನ್ನ ವಕಾಲತ್ತು ವಹಿಸಲೆಂದು ಆತನನ್ನು ನೇಮಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ, ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌ನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಮೂರನೆಯ ವಿಲಿಯಂ ಪ್ರಾಟೆಸ್ಟಂಟ್ ದೊರೆಯಾದ್ದರಿಂದ, ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಡ್ರೈಡನ್ ಅವನ ಮುಂದೆ ಮಂಡಿಯೂರಲು, ಮತ್ತೊಂದು ಮತದ ವನ ಮುಂದೆ ಶರಣಾಗಲು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಬಣ ರಾಜ ಕೀ ಯದ ಪರಿಣಾಮ ಅವನನ್ನು ‘ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ’ ಪದವಿಯಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕವಿಗಳು ಆಯ್ಕೆ ಆಗಬೇಕಾದರೆ ಅವರ ಪರಿಶ್ರಮ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅರಮನೆಯ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೂ ಸರಿಹೊಂದು ವಂತಿರಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಬೇರೆ ಹೇಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಈ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಹಲವಾರು ವಿವಾದಗಳು ಚರಿತ್ರೆಯ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿವೆ.
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕವಿ ವರ್ಡ್ಸ್‌ವರ್ತ್ 1843ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಯಾದಾಗ ಬಿರುದು, ಪದವಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸು ತ್ತಾನೆ. ಪರಾಕು ಪದ್ಯಗಳನ್ನು, ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಿ ಗಾಗಿಯೇ ಕಾವ್ಯ ಹೊಸೆಯುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ತಾನು ಮಾಡಲಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಅಂದಿನ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಪೀಲ್ ”ನಿಮ್ಮಿಂದ ನಾವು ಅದನ್ನು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ,” ಎಂದು ಆಶ್ವಾಸನೆ ಇತ್ತ ಮೇಲೆ ವರ್ಡ್ಸ್‌ವರ್ತ್ ‘ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ’ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಪ್ಪುತ್ತಾನೆ. ಈ ಪದವಿಯಿಂದ ತನ್ನ ಬರವಣಿಗೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಹರಣವಾಗಿ ಅದು ಕೃತಕವಾಗುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ವರ್ಡ್ಸ್‌ವರ್ತ್ ಬಹಳ ಗಾಬರಿಗೊಂಡಿದ್ದ.
ಈಗಲೂ ವಿಶೇಷ ರಾಜ ಸಂದರ್ಭ ದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಕಾವ್ಯ ರಚಿಸುವ ಕೆಲಸ ನಿಲ್ಲಿಸಿಲ್ಲ. ಈ ಹಿಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಮೋಶನ್ ರಾಜ ಮಾತೆಯ ನೂರನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಕವಿತೆ ರಚಿಸಿದ; 2002ರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಪದಗ್ರಹಣದ ಸುವರ್ಣ ಮಹೋತ್ಸ ವದ ಸಂದರ್ಭ ಮತ್ತು 2006ರಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಎಂಬತ್ತನೆಯ ಹುಟ್ಟು ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ. ನಮ್ಮ
ಪ್ರಜಾ ಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ನಾವು ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿಗೋ, ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಗೋ ವಿಶೇಷ ‘ಉಘೇ ಉಘೇ’ ಕವಿತೆ ರಚಿಸುವವರನ್ನು ಹೇಗೆ ಗ್ರಹಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿದೆ. ಇಂತಹ ಚರಿತ್ರೆ, ಇಕ್ಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಾವು ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ವಿದೆಯೇ ಎಂದು ನಾವು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ನಾವು ಈ ಪದವಿಯನ್ನು ಬರೀ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಚರಿತ್ರೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮಾತ್ರ ನಿರಾಕರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ ಅದು ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಹೇಳಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ನಿರಾಕರಣೆಗೆ ನಾವು ಕಟ್ಟುವ ವಾದಗಳನ್ನು ಬರಹಗಾರನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸುತ್ತ ಬೆಳೆಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪರಾಕು ಕವಿತೆ ಬರೆಯಬೇಕಾದ ಒತ್ತಡ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ನಿಜ. ಆದರೆ, ಹಲವು ರಾಜಕೀಯ ಸಂದರ್ಭಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಇಕ್ಕಟ್ಟಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಸ ಬಹುದು; ನಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ಅದರ ನಿರ್ಭೀತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅಡ್ಡಿ ಮಾಡಿ, ಮುಲಾಜಿಗೆ, ಮುಜುಗರಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿಸಬಹುದು. ಕವಿತೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ, ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಬರವಣಿಗೆಯ ಆಂತರ್ಯದಲ್ಲಿ ಇರುವುದು ಬಂಡಾಯ. ನಮಗೆ ಜಗತ್ತಿನೊಂದಿಗೆ ಜಗಳವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ನಮ್ಮದೇ ಆದ ಲೋಕದೃಷ್ಟಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾವು ಬರೆಯುವ ಅಗತ್ಯವಾದರೂ ಎಲ್ಲಿದೆ? ಇಲ್ಲಿ ‘ಬಂಡಾಯ’ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ತತ್ತ್ವಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಮಾತ್ರ ನಾವು ಗ್ರಹಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿದಿನದ ಬದುಕಿನ ಖಾಸಗಿ ಬಂಡಾಯ ಗಳೂ ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ವಿಚಿತ್ರವೆಂದರೆ, ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸರಳವಾಗಿ, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಬದುಕುವುದನ್ನೂ ನಾವು ‘ಬಂಡಾಯ’ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತೇವೆ.
ನನ್ನ ನೆಚ್ಚಿನ ಬರಹಗಾರ ಹೆಮಿಂಗ್‌ವೇನ ಆಯ್ದ ಪತ್ರಗಳ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಆಗಾಗ ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಅವನು ಐವಾನ್ ಕಶ್‌ಕಿನ್ (Ivan Kashkin) ಎಂಬ ಯುವ ಬರಹಗಾರನಿಗೆ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ: “You write like a patriot and that is your blind spot. I have seen a lot of patriots and they all died just like anybody else. If it hurt bad enough and once they were dead their patriotism was good for legends; it was bad for their prose and made them write bad poetry.”
ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಲೇಖಕ ರೋಲಾ ಬಾರ್ತ್ (Roland Barthes) ಪರಂಪರೆಯ ಭಾರ ಹೊತ್ತು ಘನ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಬರೆಯುವ ಬರಹಗಾರ (author) ಹಾಗೂ ಅದರಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಪಡೆದ ಲೇಖಕನ (writer) ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ ದಪ್ಪ ಗೆರೆ ಎಳೆದು ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ: “The author is a salaried priest, he is the half-respectable, half-ridiculous guardian of the sanctuary of the great French language, a kind of national treasure, a sacred merchandise, produced, taught, consumed, and exported in the context of a sublime economy of values.”
ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿಗಳಾರೂ (ಗೋವಿಂದ ಪೈ, ಕುವೆಂಪು, ಜಿಎಸ್‌ಎಸ್) ಪೇಚಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ, ಹೇಳಬೇಕಾದುದನ್ನು ಹೇಳದೇ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಅವರೆಲ್ಲರೂ ‘ಹಾಡುಹಕ್ಕಿಗೆ ಬೇಕೇ ಬಿರುದು ಸನ್ಮಾನ’ ಎಂದು ಹಾಡಿ ನಿರ್ಗಮಿಸಿದವರು. ಆದರೆ ಮುಂದೆ ಹಾಗಾ ಗುವ ಯಾವ ಖಾತ್ರಿ ಇಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಜಿಎಸ್‌ಎಸ್ ನಮ್ಮ ಕೊನೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಕವಿ.

ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿತ