ಜಯಶ್ರೀ ಬಿ ಕದ್ರಿ ಅವರ ಹೊಸ ಕೃತಿ ‘ಕೇಳಿಸದ ಸದ್ದುಗಳು’ ಹುಳಿಯಾರಿನಲ್ಲಿ ಜರುಗುತ್ತಿರುವ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ
ಈ ಕೃತಿಗೆ ಖ್ಯಾತ ವಿಮರ್ಶಕರಾದ ಮಹೇಶ್ವರಿ ಯು. ಬರೆದ ಮುನ್ನುಡಿ ಇಲ್ಲಿದೆ
ಮಹೇಶ್ವರಿ ಯು.
**
ಲೇಖಕಿ ಜಯಶ್ರೀ ಕದ್ರಿಯವರನ್ನು ನಾನು ಅವರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ದಿನಗಳಿ೦ದ ಬಲ್ಲೆ, ತಾನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕವನಗಳನ್ನು ನನಗೆ ಅವರು ತೋರಿಸುವುದಿತ್ತು. ಭರವಸೆಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿ, ಕವಿತಾ ಸ್ವರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಜೇತೆಯಾಗಿ ಭಿತ್ತಿಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪತ್ರಿಕೆಯಾದ ಕನ್ನಡ ಧ್ವನಿಯ ವಿಶೇಷಾ೦ಕಗಳಲ್ಲಿ ಆಕೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಅ೦ದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಸರಗೋಡು ಸರಕಾರಿ ಕಾಲೇಜಿನ ಕನ್ನಡ ವಿಭಾಗದ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪ್ರತಿಭೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ, ಪೋಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ ನಿರತವಾಗಿದ್ದವು. ಇಲ್ಲಿ ಆರ೦ಭಿಕ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನೂರಿದ ಪ್ರತಿಭೆಗಳನೇಕರು ಮು೦ದೆ ತಮ್ಮ ಗಟ್ಟಿ ನೆಲೆಯನ್ನು ಕ೦ಡುಕೊ೦ಡಿರುವುದು ಅಭಿಮಾನದ ವಿಚಾರ.
ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಆ೦ಗ್ಲ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕಿಯಾಗಿರುವ ಜಯಶ್ರೀಯವರು ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನ – ಅಧ್ಯಾಪನದ ನಡುವೆ ಸೃಜನಶೀಲ ಬರಹಗಳಿಗೆ ಎಡೆಯನ್ನು ಕ೦ಡುಕೊ೦ಡಿರುವುದು ಈ ಚಟುವಟಿಕೆಯು ಅವರಿಗೆ ಒಳಗಿನ ಒತ್ತಾಸೆಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ಸಾರುತ್ತದೆ. ಯಾಕೆ೦ದರೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ದೆಸೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಅನೇಕರು ಮು೦ದೆ ಕಾಣೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಜಾಲತಾಣಗಳು, ಫೇಸ್ ಬುಕ್‌ಗಳು ಈ ಹಿ೦ದೆ ಬರೆಯದವರನ್ನೂ ಬರೆಯಿಸಿವೆ ಎನ್ನುವುದೂ ಅಷ್ಟೇ ಸತ್ಯ. ಏನೇ ಇದ್ದರೂ ಒಡಲ ಘಮ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬೆರೆತಿದ್ದರೆ ಅದರ ಹೊಳಪು ಆಕರ್ಷಿಸದೆ ಬಿಡಲಾರದು.
ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಜಯಶ್ರೀಯವರ ಗದ್ಯ ಮತ್ತು ಕವಿತೆಗಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಈಗಾಗಲೇ ಪರಿಚಿತವಾಗಿವೆ.
ಬದುಕಿನೊ೦ದಿಗೆ ಆರೋಗ್ಯಕರವಾದ ಅನುಸ೦ಧಾನದ ಹಾದಿಯನ್ನು ಲವಲವಕೆಯಿ೦ದಲೇ ತೆರೆದಿಡುವ ಅವರ ‘ತೆರೆದ ಹಾದಿ’ ಸ೦ಕಲನದ ಗದ್ಯ ಬರಹಗಳು ಮುದವನ್ನು ನೀಡುವುದರೊ೦ದಿಗೆ ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿಯ ಧನಾತ್ಮಕ ಚಿ೦ತನೆಯನ್ನು ಓದುಗರಿಗೆ ನೀಡಿ ಬೆಳೆಸಿವೆ. ಅವರ ಮು೦ದಿನ ಕೃತಿ ‘ಬೆಳಕು ಬಳ್ಳಿ’ ಎ೦ಬ ಲೇಖನಗಳ ಗುಚ್ಛ ಲಲಿತಪ್ರಬ೦ಧಗಳ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ ಸರಸವಾಗಿ ಓದಿಸಿಕೊ೦ಡು ಬದುಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಚಿ೦ತನೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ. ಕವಿತೆಯೂ ಅವರ ಇಷ್ಟವಾದ ಪ್ರಕಾರವೆನ್ನುವುದನ್ನು ಈ ಸ೦ಕಲನದ ಕವಿತೆಗಳು ಸಾಬೀತು ಪಡಿಸುತ್ತವೆ.
ಜಯಶ್ರೀ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಒ೦ದು ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ಯಾವಾಗೆ೦ದರೆ ಆ ವಸ್ತುವಿನಲ್ಲೇ ಕವಿತೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದ್ದಾಗ. ಅ೦ದರೆ ಒ೦ದು ಕವಿತೆಯ ಬೀಜ ಇರುವುದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ, ಅದು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕುವ ಕ೦ಪನಗಳಲ್ಲಿ, ಕವಿತೆಯ ವಸ್ತು ಕವಯತ್ರಿಯ ಭಾವಕೋಶದೊಳಗೆ ಆವರಿಸಿ ಕವಿತೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವಿರ್ಭವಿಸುವ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಮು೦ಚಿತವಾಗಿ ಊಹೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಜಯಶ್ರೀಯವರ ಕವಿತೆಗಳು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಭಾವಕೇ೦ದ್ರಿತ. ಅವು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ನಿರಪೇಕ್ಷ; ಭಾವಗಮ್ಯ, ಕವಿತೆಯೆ೦ದರೆ ಭವದ ಸಾಯುಜ್ಯಕ್ಕೆ ಉರಿವ ಹಣತೆ ಎ೦ದು ಅವರು ನ೦ಬಿದ್ದಾರೆ. ತ೦ತಿ ಕ೦ಪಿಸಿದ ಮೌನವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆ ಇಲ್ಲಿನದು.
ಬೇರಿಗಿಳಿದ ನೀರನೇ ನೆಚ್ಚಿ ಕಾದು ಕಾದು
ಗಾಳಿನೇವರಿಕೆಯಲಿ ಮರಳಿಕನಸುವುದು
ಎ೦ಬ೦ಥಹ ಸಾಲುಗಳು ಮೂಡುವುದು ಇ೦ಥ ಧ್ಯಾನಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ. ಈ ಸ೦ಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಕಥನ ಕವನಗಳ ಜಾಡು ಕಾಣಿಸುವುದು ವಿರಳವಾಗಿ ಮಾತ್ರ. ಅದು ಅವರ ಕವಿತೆಯ ದಾರಿಯಿಲ್ಲ.
ತಮ್ಮ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ ಅಡುಗೆಯ ರೂಪಕವನ್ನು ಬಳಸಿದ ಕವಯಿತ್ರಿಯರು ಕೆಲವರಿದ್ದಾರೆ. ಅಡುಗೆ ಮನೆಯ ಹುಡುಗಿಯನ್ನು ಕೇ೦ದ್ರಿಕರಿಸಿ ಬರೆದ ವೈದೇಹಿ ‘ಒಲೆ ಬದಲಾದರೆ ಉರಿ ಬದಲಾದೀತೆ’ ಎ೦ದ ಕವಿತಾ ರೈ. ಮೊದಲಾದವರು ಇಲ್ಲಿ ನೆನೆಪಾಗುತ್ತಾರೆ. ಜಯಶ್ರೀಯವರು ಟಿವಿ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಅಡುಗೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಶೋವನ್ನು ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ನೆಲೆಯ ನವಿರು ವ್ಯ೦ಗ್ಯದೊ೦ದಿಗೆ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತಾರೆ (ಅಡುಗೆ) ಇಲ್ಲಿ ಕಥನವಿದೆ. ಆದರೆ ಕತೆ ಹೇಳುವುದು ಕವಿತೆಯ ಲಕ್ಷ್ಯವಲ್ಲ. ಆದರ್ಶ ಗೃಹಿಣಿಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಡುಗೆ ಮನೆಯ ಪರಿಣತಿಯಲ್ಲಿ ಅಳೆಯುವ ಮಾಪಕದ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿ ನಾಜೂಕಾದ ವಿಡ೦ಬನೆಯಿದೆ.
“ಅಲ್ಲ ಈ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಏನು ಅತೃಪ್ತಿ ಏನು ಅಸಹನೆಯ ಕೂಪ” ಎ೦ದು ಆರ೦ಭವಾಗುವ ಕವನದಲ್ಲಿ (ವಿಮರ್ಶೆ) ಕೂಡ ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಸಾ೦ಪ್ರದಾಯಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗಡೆ ಮಾತ್ರ ನೋಡ ಬಯಸುವ ಆದರೆ ಆ ನಿರೀಕ್ಷೆಗನುಗುಣವಾಗಿ ಇರದೆ ಮು೦ದೆ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಸ್ತ್ರೀ ಸಮೂಹದ ಬಗ್ಗೆ ಹತಾಶ ವ್ಯ೦ಗ್ಯ ಮಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ಒ೦ದು ಗೊಣಗುಟ್ಟುವಿಕೆಯ ಥರ ಅದು ಕೇಳಿಸುತ್ತದೆ. ಜಯಶ್ರೀಯವರು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಚಿ೦ತನೆ ಗಟ್ಟಿಗೊಳ್ಳುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲು ತೊಡಗಿದವರು. ಹಾಗಾಗೀ ಈ ಚಿ೦ತನೆಯ ಅನುರಣನವು ಸ೦ಕಲನದ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಕವನಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಸುವುದು ಸಹಜ.
‘ಕಳೆದುಹೋದುದು ಇಲ್ಲಿಯೇ ಎಲ್ಲೋ ಅಚಾನಕ್ಕಾಗಿ ಮರಳಿ ಸಿಗಬಹುದು’ ಎ೦ಬ ಸರಳ ಹೇಳಿಕೆಯಿ೦ದ ಆರ೦ಭವಾಗುವ ಕವನದಲ್ಲಿ (ಕಳೆದುಹೋದ ವಸ್ತು) ಅರ್ಥದ ಮಿ೦ಚು ಮಿನುಗುವುದು ಅದರ ಮು೦ದಿನ ಸಾಲಲ್ಲಿ – ‘ಕಳೆದು ಹೋದುದು ಕಣ್ಣ ಮಿ೦ಚ೦ತಲ್ಲ ಬಿಡು’ ಎ೦ಬ ಪದಪು೦ಜಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊ೦ಡಾಗ, ಕಳೆದುಹೋದ ವಸ್ತುವನ್ನು ನಿಮಿತ್ತವಾಗಿಸಿಕೊ೦ಡು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸ್ತರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ಅನುಭಾವಿಕ ಅರ್ಥದ ಕಡೆಗೆ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಕವಯತ್ರಿಯ ಭಾವಕೋಶವನ್ನು ಮೀಟಿ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥದ ಕಡೆಗೆ ಹೊರಳುವ೦ತೆ ಮಾಡುವ ಪರಿ ‘ಅರಿವೆ’ ಕವನದಲ್ಲಿದೆ.
ಕಸೂತಿಯ ಅರಿವೆಯಿದು/ ಗಿಳಿ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಲಿ / ಎಲೆ ಬಳ್ಳಿ ಹೂಹಕ್ಕಿ
ತೆಳುವಾದ ಅರಿವೆಯಲ್ಲಿ/ಕೆ೦ಗುಲಾಬಿಯ ನವಿರು/
ಪದರಪದರದ ಹಿ೦ದೆ / ಸೂಜಿ ಚುಚ್ಚಿದ ಗುರುತು
ಎ೦ಬ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಸಾಗಿ
ಒ೦ದೊ೦ದು ಹೆಣಿಗೆಗೂ/ ಅರಿವೆಯ ಅರಿವು/ ಪೋಣಿಸುವ ಮುತ್ತುಗಳು / ಕಾಡಿಸುವ ಸುಕ್ಕುಗಳು / ಕೆಡೆದೆ ಇರಬೇಕಲ್ಲ ಅರಿವೆ
- ಎ೦ಬ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರ್ತದಿ೦ದ ಅಮೂರ್ತಕ್ಕೆ ದಾಟುತ್ತಾ
ಅರಿವೆ ಹಳತಾದ೦ತೆ / ಕಳೆಯಿಲ್ಲ ನೆರಿಗೆಗಳು/
ಬುರುಗು ನೊರೆ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ತೊಳೆವ ಪರಿವೆ
ಅರಿವೆಗೂ ಅರಿವಿಗೂ ಏನೋ ನ೦ಟು/ ಅರಿವು ಕೆಡದಿರಲಿ ದೊರೆಯೇ
ಎ೦ಬ ಪಾರ್ಥನೆಯೊ೦ದಿಗೆ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಇಲ್ಲಿ ಇಹದ ಬದುಕಿನೊ೦ದಿಗೆ ಬೆಸೆದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥದ ಹೊಳಪನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ದೇಹವನ್ನು ಬಟ್ಟೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ಸಾಲುಗಳ ನೆನಪು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಳೆ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಕಳಚಿ ಹೊಸ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಧರಿಸುವ೦ತೆ ಅವಿನಾಶಿ ಆತ್ಮ ಹೊಸ ಹೊಸ ಜನ್ಮವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ನಮ್ಮ ಭೋಗಾಭಿಲಾಷೆಗೆ ಒ೦ದು ಮಿತಿ ಇರಲಿ ಎ೦ಬ ಎಚ್ಚರ ನಮ್ಮನ್ನು ಪೊರೆಯಬೇಕು ಎ೦ಬ ಆಶಯ ಇಲ್ಲಿದೆ.
ಕಾವ್ಯ ಭಾಷೆ ರೂಪಕದ ಭಾಷೆಯಾದಾಗ ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ಸಶಕ್ತವಾಗಿ ಮುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಸ೦ಕಲನದ ಹಲವು ಕವನಗಳಲ್ಲಿ ಕವಯಿತಿ ಕವನದ ಆಶಯಕ್ಕೆ ಸ೦ವಾದಿಯಾದ ರೂಪಕದ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹೆಣೆಯುವಲ್ಲಿ ಶ್ರಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಡೀ ಕವನವೇ ಒ೦ದು ರೂಪಕವಾಗಿ ಆವರಿಸಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಹಾದಿ ಎ೦ಬ ಕವನದಲ್ಲಿ
ಹಾದಿ ಮುಗಿಯುವುದಿಲ್ಲ/ ತಿರುವುಗಳು ಕೋರೆಗಳು/ ಹಾದಿ ಮಿಗಿಲೋ/ ವೃತ್ತ ಹೆಚ್ಚೋ ಎ೦ದು ಆರ೦ಭವಾಗುವಾಗಲೇ ಕವನವು ಕೇವಲ ಹಾದಿಯನ್ನು ಅಥವಾ ದಾರಿಯನ್ನು ಕುರಿತು ಹೇಳುತ್ತಾ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಹೊಳೆದು ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಸಾಗಿ ಮುಕ್ತಾಯದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಿರದ ಹಾದಿಯಲಿ ಸಾವಿರದ ಕನಸುಗಳು/ಹಾದಿ ಮಿಗಿಲೋ ವೃತ್ತ ಮಿಗಿಲೋ/ಹಾದಿಯೇ ವೃತ್ತವೋ ಎ೦ಬ ಜಿಜ್ಞಾಸೆ ಮು೦ದಿಟ್ಟಾಗ ಅದು ದೃಢಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ
ಕವಿತೆ ಏಕಾ೦ತದ ಅನುರಣನವಾಗಿ ಸಾಗುವಾಗ ಎಲ್ಲೂ ಎಡವದೆ ನಿರರ್ಗಳವಾಗಿ ಓಡುವ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಫಳಕ್ಕನೆ ಮಿ೦ಚಿನ೦ತಹ ಸಾಲುಗಳು ಬೆಳಗುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ‘ಪ್ರಾರ್ಥನೆ’ ಎನ್ನುವ ಕವನದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೆ ಬರುವ ‘ದೀಪದಡಿ ನೆರಳಿರಲು ಬೆಳಕು ಸುಳ್ಳೇ?’ ಎ೦ಬ ಮಾತನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಸ೦ಕಲನದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಕವನಗಳು ಇವೆ. ಆಯ್ದ ಕವನಗಳನ್ನು ಪುಸ್ತಕರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿನಮ್ರತೆಯಿ೦ದ ಕಾವ್ಯಪ್ರಿಯರಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಜಯಶ್ರೀಯವರು ತಮ್ಮ ಕಾವ್ಯದ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ದೃಢ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಊರಬೇಕಾಗಿದೆ. ಆ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಸ೦ಕಲನ ನಮಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆಯಾದ್ದರಿ೦ದ ಈ ಶುಭ ಸ೦ದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿಯ ಅಭಿನ೦ದನೆಗಳು ಮತ್ತು ಶುಭ ಹಾರೈಕೆಗಳು.
0 ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು