ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅಂಕಣ – ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ನೋಟ…

ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅವರು ಕಲಬುರ್ಗಿಯ ಕೇಂದ್ರೀಯ
ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು.
ಭಾಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ನೆಲೆಯಿಂದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವವರು.
ಬಹು ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ಬದಲಾವಣೆ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು.
‘ಅವಧಿ’ಯ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅವರು
ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯತ್ತ
ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಲಿದ್ದಾರೆ.
ಅಂಕಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಆಧಾರಿತ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು
ಅಲುಗಾಡಿಸಬಹುದು.
ಈ ವಾರದ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ
ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಲಾಗಿದೆ.

ಮಯ್ಸೂರು

ಮಯ್ಸೂರು ರಾಜ್ಯದ ಸಂಕೀರ‍್ಣ ಬಾಶಿಕ ಪರಿಸರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಕೆಯ ಬಾಶೆ ಮತ್ತು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕನಿಶ್ಟ ಅರ‍್ವತ್ತಾರು ಬಾಶೆಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ನೂರಾ ಎಂಬತ್ತಾರು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ದಾಕಲಾಗಿವೆ. ಕನ್ನಡ ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಯಾಗಿದ್ದು ೮೧% ಮಂದಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುವವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕನ್ನಡದ ಹೊರತಾಗಿ ಉರ‍್ದು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಯಾಗಿದ್ದು ೧೦% ಮಂದಿ ಉರ‍್ದುಗರು. ತೆಲುಗು ಮತ್ತು ತಮಿಳು ದೊಡ್ಡ ಸಂಕೆಯ ಮಾತುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಮರಾಟಿ, ಹಿಂದಿ, ಮಲಯಾಳಂ ಇವುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಟಿಬೆಟನ್ ಇವು ಪರಿಗಣಿಸುವಶ್ಟು ಸಂಕೆಯ ಮಾತುಗರನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

***

ಜನಗಣತಿ ಒದಗಿಸುವ ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಾಶಿಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿಸಿದೆ. ಮಯ್ಸೂರು ಹೆಚ್ಚು ಬಾಶೆಗಳು ದಾಕಲಾಗಿರುವ ಜಿಲ್ಲೆಯಾಗಿದೆ.

ಬಾಶೆ	ತಾಯ್ಮಾತು	ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರು	ಗಂಡು	ಹೆಣ್ಣು
ಆಸ್ಸಾಮಿ		130	94	36
	ಆಸ್ಸಾಮಿ	128	92	36
	ಇತರ	2	2	0
ಬೆಂಗಾಲಿ		1399	811	588
	ಬೆಂಗಾಲಿ	1396	810	586
	ಇತರ	3	1	2
ಬೊಡೊ		2	2	0
	ಬೊಡೊ/ಬೊರೊ	2	2	0
ಡೋಗ್ರಿ		77	39	38
	ಡೋಗ್ರಿ	77	39	38
ಗುಜರಾತಿ		3334	1702	1632
	ಗುಜರಾತಿ	3060	1559	1501
	ಸವುರಾಶ್ಟ್ರ/ಸವುರಾಶ್ಟ್ರಿ	91	46	45
	ಇತರ	183	97	86
ಹಿಂದಿ		36591	20143	16448
	ಅವದಿ	4	1	3
	ಬಂಜಾರಿ	40	19	21
	ಬದ್ರಾವತಿ	1	1	0
	ಬೋಜ್ಪುರಿ	82	55	27
	ಚತ್ತೀಸ್‍ಗರಿ	1	1	0
	ಚುರಾಹಿ	1	0	1
	ದುಂಡಾರಿ	1	1	0
	ಗರ‍್ವಾಲಿ	2	0	2
	ಗೊಜ್ರಿ/ಗುಜ್ಜಾರಿ/ಗುಜರ್	1	1	0
	ಹರಿಯಾಣ್ವಿ	5	1	4
	ಹಿಂದಿ	27483	15298	12185
	ಕೊರ‍್ತಾ/ಕೊತ್ತ	1	0	1
	ಕುಮವುನಿ	3	2	1
	ಲಮಾಣಿ/ಲಂಬಾಡಿ	2798	1414	1384
	ಮಾರ‍್ವಾರಿ	4760	2538	2222
	ಪಹರಿ	6	4	2
	ರಾಜಸ್ತಾನಿ	1156	660	496
	ಸುಗಾಲಿ	4	3	1
	ಇತರ	242	144	98
ಕನ್ನಡ		2429634	1220565	1209069
	ಬಡಗ	62	32	30
	ಕನ್ನಡ	2425061	1218266	1206795
	ಕುರುಬ/ಕುರುಂಬ	4116	2068	2048
	ಪ್ರಾಕ್ರುತ/ಪ್ರಾಕ್ರುತ ಬಾಶಾ	5	3	2
	ಇತರ	390	196	194
ಕಾಶ್ಮೀರಿ		96	47	49
	ಕಾಶ್ಮೀರಿ	91	45	46
	ಇತರ	5	2	3
ಕೊಂಕಣಿ		6539	3118	3421
	ಕೊಂಕಣಿ	6053	2883	3170
	ಕುಡುಬಿ/ಕುಡುಂಬಿ	8	4	4
	ನವಾಯಿತಿ	446	217	229
	ಗೊರ‍್ಬೊಲಿ/ಗೊರು/ಗೊರ‍್ವಾನಿ	6	3	3
	ಇತರ	26	11	15
ಮಯ್ತಿಲಿ		37	20	17
	ಮಯ್ತಿಲಿ	37	20	17
ಮಲಯಾಳಂ		21785	10512	11273
	ಮಲಯಾಳಂ	21739	10490	11249
	ಪಣಿಯ	9	3	6
	ಯರವ	35	18	17
	ಇತರ	2	1	1
ಮಣಿಪುರಿ		122	56	66
	ಮಣಿಪುರಿ	122	56	66
ಮರಾಟಿ		34163	17166	16997
	ಆರೆ	438	215	223
	ಮರಾಟಿ	33708	16944	16764
	ಇತರ	17	7	10
ನೇಪಾಲಿ		1179	795	384
	ನೇಪಾಲಿ	1179	795	384
ಓಡಿಯಾ		809	463	346
	ಓಡಿಯಾ	792	454	338
	ಇತರ	17	9	8
ಪಂಜಾಬಿ		635	356	279
	ಪಂಜಾಬಿ	609	345	264
	ಇತರ	26	11	15
ಸಂಸ್ಕ್ರುತ		47	29	18
	ಸಂಸ್ಕ್ರುತ	47	29	18
ಸಂತಾಲಿ		13	7	6
	ಸಂತಾಲಿ	12	7	5
	ಇತರ	1	0	1
ಸಿಂದಿ		723	368	355
	ಕಚ್ಚಿ	4	3	1
	ಸಿಂದಿ	718	364	354
	ಇತರ	1	1	0
ತಮಿಳು		66624	33355	33269
	ಕೊರವ	3	2	1
	ತಮಿಳು	66618	33352	33266
	ಇತರ	3	1	2
ತೆಲುಗು		87239	43750	43489
	ತೆಲುಗು	87211	43735	43476
	ಇತರ	28	15	13
ಉರ‍್ದು		278321	139921	138400
	ಉರ‍್ದು	278292	139908	138384
	ಬನ್ಸಾರಿ	1	1	0
	ಇತರ	28	12	16
ಆದಿ		1	0	1
	ಆದಿ ಗಲ್ಲಂಗ್/ಗಲ್ಲಂಗ್	1	0	1
ಅಪ್ಗನ್/ಕಾಬುಲಿ/ಪಾಶ್ತೊ		13	13	0
	ಅಪ್ಗನ್/ಕಾಬುಲಿ/ಪಾಶ್ತೊ	7	7	0
	ಇತರ	6	6	0
ಅರಾಬಿಕ್/ಅರ‍್ಬಿ		81	48	33
	ಅರಾಬಿಕ್/ಅರ‍್ಬಿ	81	48	33
ಬಿಲಿ/ಬಿಲೊಡಿ		383	178	205
	ಬರೆಲ್	1	1	0
	ಕೊಕ್ನ/ಕೊಕ್ನಿ/ಕುಕ್ನ	3	2	1
	ವಾಗ್ದಿ	70	26	44
	ಇತರ	309	149	160
ಬೊಟಿಯ		107	65	42
	ಬೊಟಿಯ	12	12	0
	ಇತರ	95	53	42
ಚಕೆಸಂಗ್		1	1	0
	ಚಕೆಸಂಗ್	1	1	0
ಕೂರ‍್ಗಿ/ಕೊಡಗು		6627	3163	3464
	ಕೂರ‍್ಗಿ/ಕೊಡಗು	2127	991	1136
	ಕೊಡವ	4500	2172	2328
ದಿಮಾಸಾ		5	3	2
	ದಿಮಾಸಾ	5	3	2
ಇಂಗ್ಲೀಶು		985	471	514
	ಇಂಗ್ಲೀಶು	985	471	514
ಗಾರೊ		2	1	1
	ಗಾರೊ	2	1	1
ಹಲಬಿ		1	0	1
	ಹಲಬಿ	1	0	1
ಹಲಂ		2	1	1
	ಹಲಂ	2	1	1
ಹ್ಮರ್		1	0	1
	ಹ್ಮರ್	1	0	1
ಕಾಂದೇಶಿ		3	2	1
	ಅಹಿರಣಿ	3	2	1
ಕರಿಯಾ		4	3	1
	ಕರಿಯಾ	4	3	1
ಕಾಸಿ		3	3	0
	ಕಾಸಿ	3	3	0
ಕೆಜಾ		5	3	2
	ಕೆಜಾ	5	3	2
ಕಿನ್ನವುರಿ		24	24	0
	ಕಿನ್ನವುರಿ	24	24	0
ಕೊಚ್		1	0	1
	ಕೊಚ್	1	0	1
ಕೊಡ/ಕೊರ		17	7	10
	ಕೊಡ/ಕೊರ	17	7	10
ಕೊಂಡ		1	1	0
	ಕೊಂಡ	1	1	0
ಕೊರ‍್ಕು		3	1	2
	ಕೊರ‍್ಕು	3	1	2
ಕೊರ‍್ವ		2	1	1
	ಇತರ	2	1	1
ಕುಕಿ		3	1	2
	ಕುಕಿ	3	1	2
ಕುರುಕ್/ಓರಆನ್		8	8	0
	ಕುರುಕ್/ಓರಆನ್	8	8	0
ಲಡಾಕಿ		355	348	7
	ಲಡಾಕಿ	355	348	7
ಲಹಂದ		39	19	20
	ಇತರ	39	19	20
ಲಕೇರ್		2	1	1
	ಮರ	2	1	1
ಲೆಪ್ಚ		2	2	0
	ಲೆಪ್ಚ	2	2	0
ಲುಶಾಯಿ/ಮಿಜೊ		2	1	1
	ಲುಶಾಯಿ/ಮಿಜೊ	2	1	1
ಮಾಲ್ತೊ		5	4	1
	ಪಹರಿಯ	5	4	1
ಮಾವೊ		8	6	2
	ಪವಲ	8	6	2
ಮೊನ್ಪ		572	568	4
	ಮೊನ್ಪ	572	568	4
ಮುಂಡ		4	4	0
	ಮುಂಡ	4	4	0
ಮುಂಡಾರಿ		4	2	2
	ಮುಂಡಾರಿ	3	2	1
	ಇತರ	1	0	1
ನಿಸ್ಸಿ/ದಪ್ಲ		3	3	0
	ನಿಸ್ಸಿ/ದಪ್ಲ	3	3	0
ಶೆರ‍್ಪಾ		1	0	1
	ಶೆರ‍್ಪಾ	1	0	1
ತಮಂಗ್		1	1	0
	ತಮಂಗ್	1	1	0
ತಂಗ್‍ಕುಲ್		2	0	2
	ತಂಗ್‍ಕುಲ್	2	0	2
ತಂಗ್ಸಾ		5	2	3
	ಇತರ	5	2	3
ತಾಡೊ		3	2	1
	ತಾಡೊ	3	2	1
ಟಿಬೆಟನ್		12813	8454	4359
	ಟಿಬೆಟನ್	12808	8452	4356
	ಇತರ	5	2	3
ತುಳು		7447	3688	3759
	ತುಳು	7436	3685	3751
	ಇತರ	11	3	8
ಇತರ		2077	1178	899

ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಅರ‍್ವತ್ತಯ್ದು ಬಾಶೆಗಳು ದಾಕಲಾಗಿವೆ. ಅದರೊಟ್ಟಿಗೆ ಇತರ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಗುಂಪು ಕೂಡ ಇದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 2,077 ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ಬಾಶೆ ಎಂದು ಲೆಕ್ಕಿಸಿ ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಬಾಶೆಗಳ ಸಂಕೆ ಅರ‍್ವತ್ತಾರು ಎಂದೆನ್ನಬಹುದು. ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಕಲಾದ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳ ಸಂಕೆ ಒಂದು ನೂರಾ ಎಂಬತ್ತಯ್ದು. ಇತರ ಎಂಬ ಬಾಶೆ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ತಾಯ್ಮಾತು ಒಂದು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕಿಸಿದರೆ ದಾಕಲಾದ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ಒಂದು ನೂರಾ ಎಂಬತ್ತಾರು ಆಗುತ್ತವೆ. ಇತರ ಎಂಬ ತಾಯ್ಮಾತಿನ ಗುಂಪನ್ನು ಇಪ್ಪತ್ತಯ್ದು ಬಾಶೆಗಳ ಒಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಇತರ ಎಂಬ ತಾಯ್ಮಾತನ್ನು ದಾಕಲಿಸಿರುವ ಬಾಶೆಗಳು ಹೀಗಿವೆ. ಆಸ್ಸಾಮಿ, ಬೆಂಗಾಲಿ, ಗುಜರಾತಿ, ಹಿಂದಿ, ಕನ್ನಡ, ಕಾಶ್ಮೀರಿ, ಕೊಂಕಣಿ, ಮಲಯಾಳಂ, ಮರಾಟಿ, ಓಡಿಯಾ, ಪಂಜಾಬಿ, ಸಂತಾಲಿ, ಸಿಂದಿ, ತಮಿಳು, ತೆಲುಗು, ಉರ‍್ದು, ಅಪ್ಗನ್/ಕಾಬುಲಿ/ಪಾಶ್ತೊ, ಬಿಲಿ/ಬಿಲೊಡಿ, ಬೊಟಿಯ, ಕೊರ‍್ವ, ಲಹಂದ, ಮುಂಡಾರಿ, ತಂಗ್‍ಕುಲ್, ಟಿಬೆಟನ್ ಮತ್ತು ತುಳು. ಇವುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಹೆಸರಿಸಿರುವ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ನೂರಾ ಅರ‍್ವತ್ತೊಂದು ಆಗುತ್ತವೆ.

ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಕಲಾದ ಜನಸಂಕೆ 30,01,127. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಂದಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುವವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕನ್ನಡ ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆ 24,29,634. ಇದು ಜಿಲ್ಲೆಯ 80.957% ಆಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡವು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತಾಡುವ ಒಂದೆ ಬಾಶೆಯಾಗಿದೆ. ಕನ್ನಡದ ನಂತರ ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತಾಡುವ ಒಂದು ಬಾಶೆ ಉರ‍್ದು. ಉರ‍್ದು ಬಾಶಿಕರ ಸಂಕೆ 2,78,321 (9.273%) ಆಗಿದೆ. ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಾಶೆಗಳು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಆರು ಇವೆ. ಅವು, ತೆಲುಗು – 87,239 (2.906%), ತಮಿಳು – 66,624 (2.219%), ಹಿಂದಿ – 36,591 (1.219%), ಮರಾಟಿ – 34,163 (1.138%), ಮಲಯಾಳಂ – 21,785 (0.725%) ಮತ್ತು ಟಿಬೆಟನ್ – 12,813 (0.426%). ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಾತುಗರು ಇರುವ ಬಾಶೆಗಳು ಆರು ಇವೆ. ತುಳು – 7,447 (0.248%), ಕೊಡವ – 6,627 (0.220%), ಕೊಂಕಣಿ – 6,539 (0.217%), ಗುಜರಾತಿ – 3,334 (0.111%), ಬೆಂಗಾಲಿ – 1,399 (0.046%) ಮತ್ತು ನೇಪಾಲಿ – 1,179 (0.039%). ಇವುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ 2,077 (0.069%) ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಇವುಗಳ ನಂತರ ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇರುವ ಬಾಶೆಗಳು ಹತ್ತು ಇವೆ, ಇಂಗ್ಲೀಶು, ಓಡಿಯಾ, ಸಿಂದಿ, ಪಂಜಾಬಿ, ಮೊನ್ಪ, ಬಿಲಿ/ಬಿಲೊಡಿ, ಲಡಾಕಿ, ಆಸ್ಸಾಮಿ, ಮಣಿಪುರಿ ಮತ್ತು ಬೊಟಿಯ. ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾತುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಾಶೆಗಳು ನಲ್ವತ್ತೊಂದು ಇವೆ. ಈಗ ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಈ ಬಾಶೆಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆಯ ಆದಾರದ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸಿ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಕೊಡಬಹುದು.

ಸಾಪೇಕ್ಶ ಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಸಂಕೆ	%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕನ್ನಡ	24,29,634	80.957%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಉರ‍್ದು	2,78,321	9.273%
ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ತೆಲುಗು	87,239	2.906%
’’	ತಮಿಳು	66,624	2.219%
’’	ಹಿಂದಿ	36,591	1.219%
’’	ಮರಾಟಿ	34,163	1.138%
’’	ಮಲಯಾಳಂ	21,785	0.725%
’’	ಟಿಬೆಟನ್	12,813	0.426%
ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ತುಳು	7,447	0.248%
’’	ಕೊಡವ	6,627	0.220%
’’	ಕೊಂಕಣಿ	6,539	0.217%
’’	ಗುಜರಾತಿ	3,334	0.111%
’’	ಇತರ	2,077	0.069%
’’	ಬೆಂಗಾಲಿ	1,399	0.046%
’’	ನೇಪಾಲಿ	1,179	0.039%
ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಇಂಗ್ಲೀಶು, ಓಡಿಯಾ, ಸಿಂದಿ, ಪಂಜಾಬಿ, ಮೊನ್ಪ, ಬಿಲಿ/ಬಿಲೊಡಿ, ಲಡಾಕಿ, ಆಸ್ಸಾಮಿ, ಮಣಿಪುರಿ, ಬೊಟಿಯ	4,821	0.160%
ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ	ನಲ್ವತ್ತೊಂದು ಬಾಶೆಗಳು	534	0.017%
ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರು		30,01,127	100%

ಮಯ್ಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಕಲಾದ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಮೇಲೆ ಸಿದ್ದಪಡಿಸಿದ ಬಾಶೆಗಳ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ತುಸು ಹೆಚ್ಚುಕಮ್ಮಿ ಆಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿ ಬಾಶೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ದಾಕಲಾಗಿವೆ. ಕರ‍್ನಾಟಕದ ಸಂದರ‍್ಬದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವವೆನಿಸುವ ಹಿಂದಿಯೊಳಗಿನ ಬಾಶೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಹಿಂದಿ 36,591

ಬಂಜಾರಿ 40

ಬೋಜ್ಪುರಿ 82

ಹಿಂದಿ 27,483

ಲಮಾಣಿ/ಲಂಬಾಡಿ 2,798

ಮಾರ‍್ವಾರಿ 4,760

ರಾಜಸ್ತಾನಿ 1,156

ಸುಗಾಲಿ 4

ಹಿಂದಿ ಬಾಶೆಯ ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರು 36,591. ಇದರಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಮಾತಾಡುವ 27,483 (0.915%), ಮಾರ‍್ವಾರಿ ಮಾತಾಡುವ 4,760 (0.158%), ಲಂಬಾಣಿ ಮಾತಾಡುವ 2,842 (0.094%) ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ತಾನಿ ಮಾತಾಡುವ 1,156 (0.038%) ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಲಂಬಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಲಮಾಣಿ ಹೆಸರಿನ 2,798, ಬಂಜಾರಿ ಹೆಸರಿನ 40 ಮತ್ತು ಸುಗಾಲಿ ಹೆಸರಿನ 4 ಮಂದಿ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಲಂಬಾಣಿ, ರಾಜಸ್ತಾನಿ ಮತ್ತು ಮಾರ‍್ವಾರಿ ಬಾಶೆಗಳು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತುಗರು ಇರುವ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುವ ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆ 24,29,634 ಇದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕುರುಬ ಮಾತಾಡುವ 4,116 (0.137%) ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಕನ್ನಡದೊಳಗಿಂದ ಕುರುಬ ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾತುಗರು ಇರುವ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಕೂರ‍್ಗಿ/ಕೊಡಗು ಇದರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ದಾಕಲಾದ ಮಾತುಗರು 6,627. ಇದರಲ್ಲಿ ಕೊಡವ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ 4,500 ಮಂದಿ ಮತ್ತು ಕೂರ‍್ಗಿ/ಕೊಡಗು ಹೆಸರಲ್ಲಿ 2,127 ಮಂದಿ ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಕೂರ‍್ಗಿ ಮತ್ತು ಕೊಡವ ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ರಾಚನಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇಲ್ಲವೆ ಬಿನ್ನತೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ಒಂದೆ ಎಂದು ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಗಣಿಸಿದೆ. ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ, ಜಿಲ್ಲೆಯ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಮೇಲಿನ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಸಾಪೇಕ್ಶ ಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಸಂಕೆ	%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕನ್ನಡ	24,25,061	80.805%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಉರ‍್ದು	2,78,292	9.272%
ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ತೆಲುಗು	87,211	2.905%
’’	ತಮಿಳು	66,618	2.219%
’’	ಮರಾಟಿ	33,708	1.123%
’’	ಹಿಂದಿ	27,483	0.915%
’’	ಮಲಯಾಳಂ	21,739	0.724%
’’	ಟಿಬೆಟನ್	12,808	0.426%
ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ತುಳು	7,436	0.247%
’’	ಕೊಡವ	6,627	0.220%
’’	ಮಾರ‍್ವಾರಿ	4,760	0.158%
’’	ಕುರುಬ	4,116	0.137%
’’	ಗುಜರಾತಿ	3,334	0.111%
’’	ಲಂಬಾಣಿ	2,842	0.094%
’’	ಇತರ	2,077	0.069%
’’	ಬೆಂಗಾಲಿ	1,396	0.046%
’’	ನೇಪಾಲಿ	1,179	0.039%
’’	ರಾಜಸ್ತಾನಿ	1,156	0.038%

ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಪ್ರದೇಶ	ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಮಾತುಗರು	ಜಿಲ್ಲೆಯ %	ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ತಾನ
ಮಯ್ಸೂರು	30,01,127	ಕನ್ನಡ	24,25,061	80.805%	1
		ಉರ‍್ದು	2,78,292	9.272%	2
		ತೆಲುಗು	87,211	2.905%	3
		ತಮಿಳು	66,618	2.219%	4
		ಮರಾಟಿ	33,708	1.123%	5
		ಹಿಂದಿ	27,483	0.915%	6
		ಮಲಯಾಳಂ	21,739	0.724%	7
		ಟಿಬೆಟನ್	12,808	0.426%	8
		ತುಳು	7,436	0.247%	9
		ಕೊಡವ	6,627	0.220%	10