ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅವರು ಕಲಬುರ್ಗಿಯ ಕೇಂದ್ರೀಯ

ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು.

ಭಾಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ನೆಲೆಯಿಂದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವವರು.

ಬಹು ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ಬದಲಾವಣೆ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು.

‘ಅವಧಿ’ಯ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅವರು

ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯತ್ತ

ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಲಿದ್ದಾರೆ.

ಅಂಕಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಆಧಾರಿತ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು

ಅಲುಗಾಡಿಸಬಹುದು.

ಈ ವಾರದ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಳಕು

ಚೆಲ್ಲಲಾಗಿದೆ.

15

ದಾವಣಗೆರೆ

ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕನಿಶ್ಟ ಮೂವತ್ತಯ್ದು ಬಾಶೆಗಳು ಮತ್ತು ಅರ‍್ವತ್ನಾಲ್ಕು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುವವರ ಸಂಕೆ ಸುಮಾರು 78% ಇದೆ. ಉರ‍್ದು ಎರಡೂವರೆ ಲಕ್ಶದಶ್ಟು ಮಂದಿಯೊಂದಿಗೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರದಾನ ಬಾಶೆಯಾಗಿದೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೂರನೆ ದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಯಾಗಿ ಲಂಬಾಣಿ ಕಾಣಿಸುವುದು ಗಮನೀಯ. ತೆಲುಗು ಕೂಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಯಾಗಿದೆ.

***

ಜನಗಣತಿ ಒದಗಿಸಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆದರಿಸಿ ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಬಾಶೆ	ತಾಯ್ಮಾತು	ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರು	ಗಂಡು	ಹೆಣ್ಣು
ಆಸ್ಸಾಮಿ		11	11	0
	ಆಸ್ಸಾಮಿ	8	8	0
	ಇತರ	3	3	0
ಬೆಂಗಾಲಿ		262	179	83
	ಬೆಂಗಾಲಿ	262	179	83
ಬೊಡೊ		1	1	0
	ಬೊಡೊ	1	1	0
ಡೋಗ್ರಿ		2	2	0
	ಡೋಗ್ರಿ	2	2	0
ಗುಜರಾತಿ		2042	1063	979
	ಗುಜರಾತಿ	1209	624	585
	ಸವರಾಶ್ಟ್ರ/ಸವರಾಶ್ಟ್ರಿ	6	3	3
	ಇತರ	827	436	391
ಹಿಂದಿ		80013	40928	39085
	ಬಂಜಾರಿ	2600	1305	1295
	ಬೋಜ್ಪುರಿ	12	7	5
	ಗರ‍್ವಾಲಿ	2	1	1
	ಹರಿಯಾಣ್ವಿ	5	2	3
	ಹಿಂದಿ	5753	3256	2497
	ಲಮಾಣಿ/ಲಂಬಾಡಿ	69401	35193	34208
	ಮಗದಿ/ಮಗಹಿ	2	2	0
	ಮಾರ‍್ವಾರಿ	1870	972	898
	ರಾಜಸ್ತಾನಿ	325	167	158
	ಸಾದನ್/ಸಾದ್ರಿ	2	1	1
	ಇತರ	41	22	19
ಕನ್ನಡ		1516084	768718	747366
	ಕನ್ನಡ	1513297	767324	745973
	ಕುರುಬ/ಕುರುಂಬ	24	11	13
	ಪ್ರಾಕ್ರುತ/ಪ್ರಾಕ್ರುತ ಬಾಶಾ	4	2	2
	ಇತರ	2759	1381	1378
ಕಾಶ್ಮೀರಿ		17	9	8
	ಕಾಶ್ಮೀರಿ	17	9	8
ಕೊಂಕಣಿ		5468	2866	2602
	ಕೊಂಕಣಿ	5451	2857	2594
	ಕುಡುಬಿ/ಕುಡುಂಬಿ	4	2	2
	ಇತರ	13	7	6
ಮಯ್ತಿಲಿ		4	4	0
	ಮಯ್ತಿಲಿ	4	4	0
ಮಲಯಾಳಂ		1249	611	638
	ಮಲಯಾಳಂ	1242	608	634
	ಯರವ	4	2	2
	ಇತರ	3	1	2
ಮಣಿಪುರಿ		3	2	1
	ಮಣಿಪುರಿ	3	2	1
ಮರಾಟಿ		17738	8930	8808
	ಆರೆ	2	1	1
	ಮರಾಟಿ	17621	8866	8755
	ಇತರ	115	63	52
ನೇಪಾಲಿ		64	42	22
	ನೇಪಾಲಿ	64	42	22
ಓಡಿಯಾ		94	55	39
	ಓಡಿಯಾ	90	52	38
	ಇತರ	4	3	1
ಪಂಜಾಬಿ		54	29	25
	ಪಂಜಾಬಿ	54	29	25
ಸಂಸ್ಕ್ರುತ		7	2	5
	ಸಂಸ್ಕ್ರುತ	7	2	5
ಸಿಂದಿ		39	18	21
	ಕಚ್ಚಿ	24	10	14
	ಸಿಂದಿ	15	8	7
ತಮಿಳು		10455	5328	5127
	ತಮಿಳು	10455	5328	5127
ತೆಲುಗು		54904	27581	27323
	ತೆಲುಗು	54899	27578	27321
	ಇತರ	5	3	2
ಉರ‍್ದು		254486	128778	125708
	ಉರ‍್ದು	254482	128774	125708
	ಬನ್ಸಾರಿ	3	3	0
	ಇತರ	1	1	0
ಅರಾಬಿಕ್/ಅರ‍್ಬಿ		4	2	2
	ಅರಾಬಿಕ್/ಅರ‍್ಬಿ	4	2	2
ಬಿಲಿ/ಬಿಲೊಡಿ		16	10	6
	ಇತರ	16	10	6
ಕೂರ‍್ಗಿ/ಕೊಡಗು		62	34	28
	ಕೂರ‍್ಗಿ/ಕೊಡಗು	7	3	4
	ಕೊಡವ	55	31	24
ಇಂಗ್ಲೀಶು		94	55	39
	ಇಂಗ್ಲೀಶು	94	55	39
ಗೊಂಡಿ		277	141	136
	ಗೊಂಡಿ	277	141	136
ಕೊಂಡ್		1	1	0
	ಕೊಂಡ್	1	1	0
ಕೊಂಡ		1	1	0
	ಕೊಂಡ	1	1	0
ಲಕೇರ್		1	1	0
	ಮರ	1	1	0
ಲುಶಾಯಿ/ಮಿಜೊ		2	2	0
	ಲುಶಾಯಿ/ಮಿಜೊ	2	2	0
ನಿಸ್ಸಿ/ದಪ್ಲ		1	0	1
	ಅಪ್ತಾನಿ	1	0	1
ಪೊಚುರಿ		4	3	1
	ಪೊಚುರಿ	4	3	1
ಟಿಬೆಟನ್		8	4	4
	ಟಿಬೆಟನ್	8	4	4
ತುಳು		958	466	492
	ತುಳು	957	465	492
	ಇತರ	1	1	0
ಇತರ		1071	523	548

ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬಾಶೆಗಳ ಸಂಕೆ ಮೂವತ್ನಾಲ್ಕು. ಇತರ ಎಂಬ ಒಂದು ಗುಂಪನ್ನು ಸೇರಿಸಿದಾಗ ಇದು ಮೂವತ್ತಯ್ದು ಆಗುತ್ತದೆ. ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅದನ್ನು ಒಂದು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕ ಹಿಡಿದಿದೆ. ಒಟ್ಟು ಅರವತ್ಮೂರು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಕಲಿಸಿದೆ. ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪನ್ನು ಒಂದು ತಾಯ್ಮಾತು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೆ ಅರವತ್ನಾಲ್ಕು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ಆಗುತ್ತವೆ. ಹನ್ನೆರಡು ಬಾಶೆಗಳ ಒಳಗೆ ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಆಸ್ಸಾಮಿ, ಗುಜರಾತಿ, ಹಿಂದಿ, ಕನ್ನಡ, ಕೊಂಕಣಿ, ಮಲಯಾಳಂ, ಮರಾಟಿ, ಓಡಿಯಾ, ತೆಲುಗು, ಉರ‍್ದು, ಬಿಲಿ/ಬಿಲೊಡಿ ಮತ್ತು ತುಳು. ಇವುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಲಾದ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳ ಸಂಕೆ ಅಯ್ವತ್ತೆರಡು. 

ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಕೆ 19,45,497 ಆಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುವ ಮಂದಿ 15,16,084 ಇದ್ದಾರೆ. ಇದು ಜಿಲ್ಲೆಯ 77.927% ಆಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತಾಡುವ ಬಾಶೆ ಕನ್ನಡವಾಗಿದೆ. ಆನಂತರ ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಬಳಸುವ ಬಾಶೆ ಉರ‍್ದು ಆಗಿದೆ. ಉರ‍್ದು  ಮಾತುಗರು 2,54,486 (13.080%) ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತುಗರು ಇರುವ ನಾಲ್ಕು ಬಾಶೆಗಳು ಇವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಹಿಂದಿ – 80,013 (4.112%), ತೆಲುಗು -54,904 (2.822%), ಮರಾಟಿ – 17,738 (0.911%) ಮತ್ತು ತಮಿಳು – 10,455 (0.537%). ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇರುವ ಮೂರು ಬಾಶೆಗಳು ಇವೆ, ಕೊಂಕಣಿ – 5,468 (0.281%), ಗುಜರಾತಿ – 2,042 (0.104%) ಮತ್ತು ಮಲಯಾಳಂ – 1,249 (0.064%). ಇವುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ದಾಕಲಾಗಿರುವ ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿಯೂ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಅಂದರೆ 1,071 ಮಂದಿ (0.055%) ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇರುವ ಮೂರು ಬಾಶೆಗಳು, ತುಳು, ಗೊಂಡಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಾಲಿ ಇವೆ. ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಂದಿ ಮಾತಾಡುವ ಇಪ್ಪತ್ತೆರಡು ಬಾಶೆಗಳು ಇವೆ. ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಾಶೆಗಳನ್ನು ಈ ಅಂಕೆಸಂಕೆಯನ್ನು ಆದರಿಸಿ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಬಹುದು.

ಸಾಪೇಕ್ಶ ಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಸಂಕೆ	%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕನ್ನಡ	15,16,084	77.927%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಉರ‍್ದು	2,54,486	13.080%
ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಹಿಂದಿ	80,013	4.112%
’’	ತೆಲುಗು	54,904	2.822%
’’	ಮರಾಟಿ	17,738	0.911%
’’	ತಮಿಳು	10,455	0.537%
ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕೊಂಕಣಿ	5,468	0.281%
’’	ಗುಜರಾತಿ	2,042	0.104%
’’	ಮಲಯಾಳಂ	1,249	0.064%
’’	ಇತರ	1,071	0.055%
ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ತುಳು, ಗೊಂಡಿ, ಬೆಂಗಾಲಿ	1,497	0.076%
ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ	ಇಪ್ಪತ್ತೆರಡು ಬಾಶೆಗಳು	490	0.025%
ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರು	19,45,497	100%

ಇನ್ನು ಜಿಲ್ಲೆಯ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಚರ‍್ಚೆಯನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಗುಜರಾತಿ ಬಾಶೆಯಲ್ಲಿ 2,042 ಮಂದಿ ಮಾತುಗರು ಇದ್ದಾರೆ. ಇದರೊಳಗೆ ಗುಜರಾತಿ ಮಾತನಾಡುವ 1,209 ಮಂದಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ 827 ಮಂದಿ ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. 

ಹಿಂದಿಯ ಒಳಗೆ ದಾಕಲಾಗಿರುವ ಕರ‍್ನಾಟಕದ ಸಂದರ‍್ಬದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವವೆನಿಸುವ ಕೆಲವು ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಹಿಂದಿ 80,013

ಬಂಜಾರಿ 2,600

ಬೋಜ್ಪುರಿ 12

ಹಿಂದಿ 5,753

ಲಮಾಣಿ/ಲಂಬಾಡಿ 69,401 

ಮಾರ‍್ವಾರಿ 1,870

ರಾಜಸ್ತಾನಿ 325

ದಾವಣಗೆರೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಮಾತನಾಡುವ 80,013 ಮಂದಿ ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಲಂಬಾಣಿ ಮಾತುಗರು ಬಹುತೇಕರು ಇದ್ದಾರೆ. ಲಮಾಣಿ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ 69,401 ಮಂದಿ ಮತ್ತು ಬಂಜಾರಿ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ 2,600 ಇದ್ದು ಇವೆರಡನ್ನು ಸೇರಿಸಿದಾಗ ಲಂಬಾಣಿ ಬಾಶೆಯ ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆ 72,001 ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಿಂದಿಯ 89.986% ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲೆಯ 3.700% ಆಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿ ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆ ಕೇವಲ 5,753 ಇದೆ. ಇದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಿಂದಿಯ 7.190% ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲೆಯ 0.295% ಆಗುತ್ತದೆ. ಮಾರ‍್ವಾರಿ ಬಾಶೆಗೆ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 1,870 (0.096%) ಇದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತುಗರಿರುವ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಲಂಬಾಣಿ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ ಅದರಿಂದ ಕೆಳಗಿಳಿದು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾತುಗರಿರುವ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೆ ಈ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಮಾರ‍್ವಾರಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡ ಬಾಶೆಯೊಳಗಿನ ಇತರ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸುವಶ್ಟು ಅಂದರೆ 2,759 (0.141%) ಮಂದಿ ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಈ ಚರ‍್ಚೆಯನ್ನು ಗಮನಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ರಚಿಸಬಹುದು.

ಸಾಪೇಕ್ಶ ಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಸಂಕೆ	%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕನ್ನಡ	15,13,297	77.784%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಉರ‍್ದು	2,54,482	13.080%
ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಲಂಬಾಣಿ	72,001	3.700%
’’	ತೆಲುಗು	54,899	2.821%
’’	ಮರಾಟಿ	17,621	0.905%
’’	ತಮಿಳು	10,455	0.537%
ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಹಿಂದಿ	5,753	0.295%
’’	ಕೊಂಕಣಿ	5,451	0.280%
’’	ಇತರ-ಕನ್ನಡ	2,759	0.141%
’’	ಗುಜರಾತಿ	2,042	0.104%
’’	ಮಾರ‍್ವಾರಿ	1,870	0.096%
’’	ಮಲಯಾಳಂ	1,249	0.064%
’’	ಇತರ	1,071	0.055%

ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಪ್ರದೇಶ	ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಮಾತುಗರು	ಜಿಲ್ಲೆಯ %	ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ತಾನ
ದಾವಣಗೆರೆ	19,45,497	ಕನ್ನಡ	15,13,297	77.784%	1
		ಉರ‍್ದು	2,54,482	13.080%	2
		ಲಂಬಾಣಿ	72,001	3.700%	3
		ತೆಲುಗು	54,899	2.821%	4
		ಮರಾಟಿ	17,621	0.905%	5
		ತಮಿಳು	10,455	0.537%	6
		ಹಿಂದಿ	5,753	0.295%	7
		ಕೊಂಕಣಿ	5,451	0.280%	8
		ಕನ್ನಡ-ಇತರ	2,759	0.141%	9
		ಗುಜರಾತಿ	2,042	0.104%	10