ಜಿ ಪಿ ಬಸವರಾಜು

ನೂರಕ್ಕೆ ನೂರರಷ್ಟು ಅಕ್ಷರವಂತರನ್ನು ಪಡೆದ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆದರೂ ಮತದಾನದ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ಬಾರಿಯ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದಿರುವ ಮತದಾನದ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ 74. ಕೇರಳದ ಉತ್ತರ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಮಾಣ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು. ಅಲ್ಲಿ ಶೇ 78 ರಷ್ಟು ಮತದಾನ ನಡೆದಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೂ ಇದೆ. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಗಡಿಜಿಲ್ಲೆ. ಹಾಗೆಂದು ಹೇಳಿದರೆ ಕಾಸರಗೋಡು ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ತುಂಬ ನೋವಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅವರು ಈಗಲೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದವರೆಂದೇ ಭಾವಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ್ಯ ರಚನೆಯಾದ ದಿನದಿಂದಲೂ ತಾವು ಕರ್ನಾಟಕದವರೇ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿರುವ ಈ ಭಾಗದ ಕನ್ನಡಿಗರು, ಇವತ್ತಿಗೂ ತಮ್ಮ ಹೋರಾಟದ ಕಿಚ್ಚನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡೇ ಬಂದವರು. ಮಹಾಜನ ಆಯೋಗದ ವರದಿ ಇನ್ನೂ ಜಾರಿಯಾಗಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡೇ ಇದೇ ಎಂದು ಅವರು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ‘ಇದು ಮುಗಿದ ಅಧ್ಯಾಯ’ ಎಂದು ಯಾರೇ ಹೇಳಿದರೂ ಕಾಸರಗೋಡು ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ನೋವಾಗುತ್ತದೆ, ಇಲ್ಲವೇ ಸಿಟ್ಟು ನೆತ್ತಿಗೇರುತ್ತದೆ.
1957 ರಲ್ಲಿ ಎಂ. ಉಮೇಶರಾವ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಮಿತಿಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಕೇರಳ ವಿಧಾನ ಸಭೆಗೆ ಈ ಭಾಗದಿಂದ ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದದ್ದು ಕಾಸರಗೋಡು ಕನ್ನಡಿಗರೆಲ್ಲ ಒಂದು ಎಂಬ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ. ಮುಂದೆ 1960 ಮತ್ತು 1965ರಲ್ಲಿ ಈ ಜಾಗವನ್ನು ತುಂಬಿದವರು ಕಳ್ಳಿಗೆ ಮಹಾಬಲ ಭಂಡಾರಿ. 1967 ರಲ್ಲಿ ಮಂಜೇಶ್ವರದಿಂದ ಕಳ್ಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಕಾಸರಗೋಡಿನಿಂದ ಕುಣಿ ಕುಳ್ಳಾಯ ಅವರು ಆಯ್ಕೆಯಾದದ್ದೂ ಕನ್ನಡದ ಧ್ವನಿಯಾಗಿಯೇ. ನ್ಯಾಯಬದ್ಧವಾಗಿ ತಾವು ಇರಬೇಕಾದದ್ದು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿಯೇ ಹೊರತು ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಇಲ್ಲಿಯ ಕನ್ನಡಿಗರನ್ನು ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅಂಶ ಇನ್ನೆಷ್ಟು ಕಾಲ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದೋ ಹೇಳುವುದು ಕಷ್ಟ.
ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳ ರಚನೆಯಾದಾಗ, ಅವಿಭಜಿತ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಈ ಕಾಸರಗೋಡು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸೇರುವ ಬಗ್ಗೆ ಯಾರಿಗೂ ಅನುಮಾನವಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ತಂತ್ರಗಳ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಹುನ್ನಾರಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಕಾಸರಗೋಡು ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೈಬಿಟ್ಟು ಹೋಯಿತು. ಇದೊಂದು ನೋವಾಗಿ, ಒಳಗುದಿಯಾಗಿ, ಮರೆಯಲಾಗದ ಗಾಯವಾಗಿ ಈ ಭಾಗದ ಕನ್ನಡಿಗರಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡುಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಗಾಯವನ್ನು ಎಂದೋ ಮಾಯುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಕೇರಳ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರಗಳ ನಡೆ ಅಂಥದನ್ನು ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಗಡಿನಾಡ ಕನ್ನಡಿಗರು ಎಂಬ ಪಟ್ಟವನ್ನು ಇವರಿಗೆ ಕಟ್ಟಿದ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಆಗಾಗ ಕೊಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಇವರ ಮೂಗಿಗೆ ತುಪ್ಪ ಸವರುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು, ನಿಜವಾದ ನೋವು ಎಲ್ಲಿದೆ, ಇದಕ್ಕೇನು ಪರಿಹಾರ ಎಂದು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಚಿಂತಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಅತ್ತ ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರವೂ ಇವರನ್ನು ತನ್ನವರೆಂದು ನೋಡುವ ಉದಾರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಕೇರಳ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಯಾವುದೇ ಗಡಿಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಇಂಥ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡಿಗರಾಗಿ ಇವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಜೊತೆ ಬದುಕುವಂತಿದ್ದರೆ, ಈ ರೀತಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಕೂಡಲೇ ಗಡಿನಾಡ ಕನ್ನಡಿಗರು ಭಾಷಾ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಭಾಷಾ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯತರಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನ ನೀಡಿರುವ ಹಕ್ಕುಗಳೇನೋ ಇವೆ. ಆದರೆ ಇವುಗಳ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ನಡೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಂತೆಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ಕಾಸರಗೋಡು ಕೇರಳದಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಣ ಅಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡಿಗರು ರಾಜ್ಯಭಾಷೆಯಾದ ಮಲೆಯಾಳಂನ ಯಜಮಾನಿಕೆಯನ್ನು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಉದ್ಯೋಗ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಆಡಳಿತ, ವ್ಯವಹಾರ ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿಯೂ ಎರಡನೇ ದರ್ಜೆಯ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನಾಗಿ ಇವರನ್ನು ನೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಆಗಿರುವುದು ಮತ್ತು ಆಗುತ್ತಿರುವುದೂ ಇದೇ. ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಗಳು ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮುಚ್ಚುತ್ತಿವೆ; ಕನ್ನಡ ಪಠ್ಯಗಳ ಸ್ಥಿತಿಯೂ ಉತ್ತಮವಾಗಿಲ್ಲ. ಸಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳ ಪೂರೈಕೆಯೂ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು, ಲೋಕಸೇವಾ ಆಯೋಗ ಇತ್ಯಾದಿ ಬಗೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಅವಕಾಶವಿದ್ದರೂ ಮಲೆಯಾಳಂನಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಬರೆಯುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸಿಕೊಡುತ್ತವೆ; ಕನ್ನಡವನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸುತ್ತವೆ.

ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸರ್ಕಾರೀ ಆಡಳಿತದ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಕನ್ನಡಗೊತ್ತಿರುವವರು ಇಂಥ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿರಬೇಕು ಎಂಬುದು ತತ್ವ ಮಾತ್ರ. ಮಲೆಯಾಳಿಗಳು ಈ ಸೇವಾ ಜಾಗಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಅವರು ಕನ್ನಡವನ್ನು ಕಲಿಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಮಲೆಯಾಳಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಕಲಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಸರ್ಕಾರ ಅದನ್ನೇನೂ ಕಡ್ಡಾಯ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳಲ್ಲಿ ಆದ್ಯತೆಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ವೃತ್ತಿ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿಯೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಅನ್ಯಾಯ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕೇರಳ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಇಂಥ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಪಕ್ಷ ಯಾವುದೇ ಇರಲಿ, ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುವವರಿಗೆ ಇಂಥ ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಕಡಿಮೆ. ಚುನಾವಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮೊಸಳೆ ಕಣ್ಣೀರನ್ನು ಎಲ್ಲ ಪಕ್ಷಗಳೂ ಸುರಿಸುತ್ತವೆ. ನಿಜವಾದ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಯಾರೂ ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಗಡಿನಾಡಲ್ಲಿರುವ ಬಹುಪಾಲು ಜನರ ಈ ನೋವುಗಳು ಇದೇ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ.
ಹಾಗಾದರೆ ಇಂಥ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರವೇನು? ಜನರೇ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಚಿಂತಿಸಬೇಕು. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಶಯಗಳನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಹರಿಸುವಲ್ಲಿ ಕಾಳಜಿತೋರುವ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ಜನ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಬೇಕು. ಇದು ಹೊಸದೇನೂ ಅಲ್ಲ. ತಮಿಳುನಾಡು ಇಂಥ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಇವತ್ತಿಗೂ ಅಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಅಬ್ಬರ ಕಡಿಮೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿ ಅಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ದಾಳಗಳನ್ನು ಉರುಳಿಸಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ತಮಿಳ್ ನಾಡು ತನ್ನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಶಯಗಳಿಗೆ ಧಕ್ಕೆಬಂದ ಕೂಡಲೇ ಈ ಪಕ್ಷಗಳು ಸಿಡಿದೇಳುತ್ತವೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಬಗ್ಗಿಸುವ ಹಂತಕ್ಕೂ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ತಮ್ಮ ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ನೆಲ, ಜಲ, ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಎದುರಾದಾಗ ಅವನ್ನು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಗಮನಿಸಲೇ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲವಾದರೆ ಅಂಥ ಪಕ್ಷಗಳು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಉಸಿರಾಡುವುದೇ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ತಮಿಳ್ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಆಗಿರುವುದು ಇದೇ. ಈ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಆಂದ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಿನಿಮಾ ನಟ ಎನ್ಟಿಆರ್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದರು. ಈಗಲೂ ಆಂಧ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಪ್ರಬಲವಾಗಿಯೇ ಇವೆ. ಈ ಬಾರಿಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಂತೂ ಅಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳೇ ಮಂಕಾಗಿವೆ. ಒಡಿಶ್ಶದಲ್ಲಂತೂ ಬಿಜು ಜನತಾದಳದ್ದೇ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ. ಪಂಜಾಬ್ ನಲ್ಲಿ ಅಕಾಲಿಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಡೆಗಣಿಸಲು ಬರುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಮಮತಾ ದೀದಿ ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಅನ್ಯಾಯವಾದರೂ ಸಿಡಿದೇಳುತ್ತಾರೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಂಥ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಇದ್ದರೆ ಗಡಿನಾಡ ಜನರ ನೋವು, ಸಂಕಷ್ಟಗಳು ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತವೆ. ಅವರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಪರಿಹಾರವೂ ಕಷ್ಟವಾಗಲಾರದು.
ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಇಲ್ಲವಾದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮನಬಂದಂತೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವೇ ಇಲ್ಲವಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ಎನ್ನುವುದು ಎಲ್ಲ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ಹಿತಕರವಾದದ್ದೇ. ರಾಜಕೀಯ ಚಿಂತನೆ ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ಥವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಬೇಕಾದರೆ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಪ್ರಬಲವಾಗಬೇಕು.
ಗಡಿಭಾಗದ ಜನರೆಂದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಹಲವು ಭಾಷೆಗಳು, ಹಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಜೀವಂತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಸಹಬಾಳ್ವೆ ಎನ್ನುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಸರಗೋಡನ್ನು ನೋಡಿದರೂ ಇದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವಲ್ಲದೆ ಕೊಂಕಣಿ, ತುಳು, ಹವ್ಯಕ, ಮಲಯಾಳ, ಕರಾಡ ಇತ್ಯಾದಿ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ; ಈ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅನೇಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳೂ ಇಲ್ಲಿ ಜೀವಂತವಾಗಿವೆ. ಈ ನಿಜವನ್ನು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಅರಿಯಬೇಕು ಮತ್ತು ಗೌರವಿಸಬೇಕು. ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಮುದಾಯಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣದು, ದೊಡ್ಡದು ಎಂಬ ಭೇದ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಮುಖ್ಯ. ಇವುಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಬೇಕಾದದ್ದು ಸರ್ಕಾರದ ಹೊಣೆ. ಇಲ್ಲವಾದರೆ ಗಡಿ ಭಾಗದ ಜನ ನಿರಂತರ ನೋವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತ ನವೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಥ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಯಾವುದೇ ಸಮಾಜಕ್ಕೂ ಒಳಿತನ್ನು ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೂ ಗೌರವ ತರುವುದಿಲ್ಲ.