ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅಂಕಣ – ರಾಜಸ್ತಾನಿ ಬಾಶೆಯ ಒಂದು ನೋಟ…

ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅವರು ಕಲಬುರ್ಗಿಯ ಕೇಂದ್ರೀಯ
ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು.
ಭಾಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ನೆಲೆಯಿಂದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವವರು.
ಬಹು ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ಬದಲಾವಣೆ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು.
‘ಅವಧಿ’ಯ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ
ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಭಾಷಾ
ವೈವಿಧ್ಯತೆಯತ್ತ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಲಿದ್ದಾರೆ.
ಅಂಕಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಆಧಾರಿತ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು
ಅಲುಗಾಡಿಸಬಹುದು.
ಕರ‍್ನಾಟಕದ ಒಂದೊಂದು ಬಾಶೆಯ ಮೇಲೆ ಮೂವತ್ತಕ್ಕೂ
ಹೆಚ್ಚು ಬಿಡಿ ಬರಹಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಕರ‍್ನಾಟಕದ ಸುಮಾರು ನಲವತ್ತು ಬಾಶೆಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನ
ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುವುದು.

46

ರಾಜಸ್ತಾನಿ

ರಾಜಸ್ತಾನಿ ಬಾರತದ ರಾಜಸ್ತಾನ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಬಾರತದ ಹಲವಾರು ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಬಾಶೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಇದಕ್ಕೆ ಬಾಶೆ ಎಂಬ ಮರ‍್ಯಾದೆಯನ್ನು ಸರಕಾರ ಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೋಟಿಯಶ್ಟು ಮಂದಿ ಮಾತನಾಡುವ ಬಾಶೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಇದನ್ನು ಹಿಂದಿಯ ಒಳಗೆ ಸೇರಿಸಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ರಾಜಸ್ತಾನಿ ಮಾತಾಡುವವರ ಸಂಕೆ ೨,೫೮,೦೬,೩೪೪ ಆಗಿದೆ. ಕರ‍್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ತಾನಿಗಳ ಸಂಕೆ ೨೪,೦೮೭ ಆಗಿದೆ, ಇದು ರಾಜ್ಯದ ೦.೦೩೯% ಮಂದಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ರಾಜಸ್ತಾನಿಯು ಕರ‍್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇಪ್ಪತ್ತನೆ ಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕರ‍್ನಾಟಕವು ದೇಶದ ಒಟ್ಟು ರಾಜಸ್ತಾನಿಗಳ ೦.೦೯೩% ಪ್ರತಿಶತತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಕರ‍್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ತಾನಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ತಾನಿಗಳ ಸಂಕೆ ೧೦,೨೪೪. ಅಂದರೆ ಒಟ್ಟು ಕರ‍್ನಾಟಕದ ೪೨.೫೨೯% ಪ್ರತಿಶತ ಆಗುತ್ತದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಂತರ ದಾರವಾಡ (೧,೩೭೮), ಬೆಳಗಾವಿ (೧,೨೦೬) ಮತ್ತು ಮಯ್ಸೂರು (೧,೧೫೬) ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ರಾಜಸ್ತಾನಿಗಳು ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಬಳ್ಳಾರಿ (೯೬೦) ಮತ್ತು ಮಂಗಳೂರು (೯೦೨) ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರದ ರಾಜಸ್ತಾನಿಗಳು ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಉಳಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ರಾಜಸ್ತಾನಿ ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಚಾಮರಾಜನಗರ (೬೯) ಮತ್ತು ರಾಮನಗರ (೭೭) ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಕೆಳಗೆ ಕರ‍್ನಾಟಕದ ರಾಜಸ್ತಾನಿ ಮಾತುಗರ ಜಿಲ್ಲಾವಾರು ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಪ್ರದೇಶ	ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಕೆ	ಮಾತುಗರು	ಆ ಜಿಲ್ಲೆಯ %	ಆ ಬಾಶೆಯ %
ಕರ‍್ನಾಟಕ	6,10,95,297	24,087	0.039%	100%
ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ	96,21,551	10,244	0.106%	42.529%
ದಾರವಾಡ	18,47,023	1,378	0.074%	5.720%
ಬೆಳಗಾವಿ	47,79,661	1,206	0.025%	5.006%
ಮಯ್ಸೂರು	30,01,127	1,156	0.038%	4.799%
ಬಳ್ಳಾರಿ	24,52,595	960	0.039%	3.985%
ದಕ್ಶಿಣ ಕನ್ನಡ	20,89,649	902	0.043%	3.744%
ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ	14,37,169	632	0.043%	2.623%
ತುಮಕೂರು	26,78,980	592	0.022%	2.457%
ಕೊಪ್ಪಳ	13,89,921	578	0.041%	2.399%
ಬಾಗಲಕೋಟೆ	18,89,752	571	0.030%	2.370%
ಹಾಸನ	17,76,421	542	0.030%	2.250%
ರಾಯಚೂರು	19,28,812	515	0.026%	2.138%
ವಿಜಯಪುರ	21,77,331	465	0.021%	1.930%
ಶಿವಮೊಗ್ಗ	17,52,753	420	0.023%	1.743%
ಗದಗ	10,20,791	418	0.040%	1.735%
ಕಲಬುರಗಿ	25,66,326	390	0.015%	1.619%
ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು	11,37,961	327	0.028%	1.357%
ದಾವಣಗೆರೆ	19,45,497	325	0.016%	1.349%
ಮಂಡ್ಯ	18,05,769	322	0.017%	1.336%
ಕೋಲಾರ	15,36,401	301	0.019%	1.249%
ಉಡುಪಿ	11,77,361	296	0.025%	1.228%
ಹಾವೇರಿ	15,97,668	255	0.015%	1.058%
ಯಾದಗಿರಿ	11,74,271	233	0.019%	0.967%
ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ	12,55,104	219	0.017%	0.909%
ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಂತರ	9,90,923	198	0.019%	0.822%
ಚಿತ್ರದುರ‍್ಗ	16,59,456	184	0.011%	0.763%
ಕೊಡಗು	5,54,519	160	0.028%	0.664%
ಬೀದರ	17,03,300	152	0.008%	0.631%
ರಾಮನಗರ	10,82,636	77	0.007%	0.319%
ಚಾಮರಾಜನಗರ	10,20,791	69	0.006%	0.286%