ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅಂಕಣ- ನೂರು ಕೊರಳು

ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅವರು ಕಲಬುರ್ಗಿಯ ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು.
ಭಾಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ನೆಲೆಯಿಂದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವವರು.
ಬಹು ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ಬದಲಾವಣೆ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು.
‘ಅವಧಿ’ಯ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ ಬಸವರಾಜ ಕೋಡಗುಂಟಿ ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯತ್ತ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಲಿದ್ದಾರೆ.
ಅಂಕಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಆಧಾರಿತ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಲುಗಾಡಿಸಬಹುದು.
ಈ ವಾರದ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಲಾಗಿದೆ.

ಕೊಪ್ಪಳ

ಕರ‍್ನಾಟಕದ ನಡುಬಾಗದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಕನ್ನಡ ಮಾತುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 84% ಕನ್ನಡ ಮಾತುಗರು ಇದ್ದಾರೆ. ಕನ್ನಡದ ಹೊರತಾಗಿ ಉರ‍್ದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಹತ್ವದ ಬಾಶೆಯಾಗಿದ್ದು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಮಾತುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆನಂತರ ತೆಲುಗು ಬಾಶೆ ಪರಿಗಣಿಸುವಶ್ಟು ಮಂದಿ ಮಾತುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲಂಬಾಣಿ, ಹಿಂದಿ ಬಾಶೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಗಣಿಸುವಶ್ಟು ಮಂದಿ ಇಲ್ಲಿ ದಾಕಲಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಎಂದರೆ ಇಪ್ಪತ್ತೆಂಟು ಮತ್ತು ನಲ್ವತ್ತೊಂಬತ್ತು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ಇವೆ.

ಜನಗಣತಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಅಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಬಾಶೆ	ತಾಯ್ಮಾತು	ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರು	ಗಂಡು	ಹೆಣ್ಣು
ಆಸ್ಸಾಮಿ		6	3	3
	ಆಸ್ಸಾಮಿ	6	3	3
ಬೆಂಗಾಲಿ		111	73	38
	ಬೆಂಗಾಲಿ	111	73	38
ಗುಜರಾತಿ		1,676	841	835
	ಗುಜರಾತಿ	239	112	127
	ಪಟ್ಟಣಿ	7	5	2
	ಇತರ	1,430	724	706
ಹಿಂದಿ		45,508	23,461	22,047
	ಬಂಜಾರಿ	657	330	327
	ಬೋಜ್ಪುರಿ	24	13	11
	ಗೊಜ್ರಿ/ಗುಜ್ಜಾರಿ/ಗುಜರ್	2	2	0
	ಹರಿಯಾಣ್ವಿ	2	2	0
	ಹಿಂದಿ	20,034	10,469	9,565
	ಲಮಾಣಿ/ಲಂಬಾಡಿ	22,779	11,573	11,206
	ಮಾರ‍್ವಾರಿ	1,354	722	632
	ರಾಜಸ್ತಾನಿ	578	310	268
	ಇತರ	78	40	38
ಕನ್ನಡ		11,68,653	5,88,208	5,80,445
	ಕನ್ನಡ	11,68,580	5,88,171	5,80,409
	ಕುರುಬ/ಕುರುಂಬ	45	21	24
	ಇತರ	28	16	12
ಕಾಶ್ಮೀರಿ		4	3	1
	ಕಾಶ್ಮೀರಿ	4	3	1
ಕೊಂಕಣಿ		862	442	420
	ಕೊಂಕಣಿ	862	442	420
ಮಲಯಾಳಂ		239	132	107
	ಮಲಯಾಳಂ	235	129	106
	ಯರವ	4	3	1
ಮರಾಟಿ		6,965	3,545	3,420
	ಮರಾಟಿ	6,961	3,543	3,418
	ಇತರ	4	2	2
ನೇಪಾಲಿ		51	29	22
	ನೇಪಾಲಿ	51	29	22
ಓಡಿಯಾ		355	207	148
	ಓಡಿಯಾ	352	206	146
	ಇತರ	3	1	2
ಪಂಜಾಬಿ		113	65	48
	ಪಂಜಾಬಿ	112	64	48
	ಇತರ	1	1	0
ಸಂತಾಲಿ		2	1	1
	ಸಂತಾಲಿ	2	1	1
ಸಿಂದಿ		39	19	20
	ಕಚ್ಚಿ	24	12	12
	ಸಿಂದಿ	15	7	8
ತಮಿಳು		5,171	2,619	2,552
	ಕೊರವ	130	64	66
	ತಮಿಳು	5,041	2,555	2,486
ತೆಲುಗು		57,899	29,077	28,822
	ತೆಲುಗು	57,895	29,075	28,820
	ಇತರ	4	2	2
ಉರ‍್ದು		1,02,026	51,082	50,944
	ಉರ‍್ದು	1,02,024	51,081	50,943
	ಇತರ	2	1	1
ಅರಾಬಿಕ್/ಅರ‍್ಬಿ		7	3	4
	ಅರಾಬಿಕ್/ಅರ‍್ಬಿ	7	3	4
ಬಿಲಿ/ಬಿಲೋಡಿ		13	6	7
	ಇತರ	13	6	7
ಕೂರ‍್ಗಿ/ಕೊಡಗು		2	1	1
	ಕೊಡವ	2	1	1
ಇಂಗ್ಲೀಶು		33	16	17
	ಇಂಗ್ಲೀಶು	33	16	17
ಕೊಡ/ಕೊರ		8	6	2
	ಕೊಡ/ಕೊರ	8	6	2
ಕುರುಕ್/ಓರಆನ್		4	2	2
	ಕುರುಕ್/ಓರಆನ್	4	2	2
ಲಹಂದ		12	4	8
	ಇತರ	12	4	8
ಲಕೇರ್		1	1	0
	ಮರ	1	1	0
ಸವರ		1	1	0
	ಸವರ	1	1	0
ತುಳು		128	64	64
	ತುಳು	102	53	49
	ಇತರ	26	11	15
ಇತರ		31	15	16

ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ 2011ರ ಜನಗಣತಿಯು ಒಟ್ಟು ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ಬಾಶೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ಇತರ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆ ಮೂವತ್ತೊಂದು. ಹಾಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ಒಂದು ಬಾಶೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೆ ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಾಶೆಗಳು ಇಪ್ಪತ್ತೆಂಟು. ಈ ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ಬಾಶೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ನಲ್ವತ್ತೆಂಟು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಇತರ ಎಂಬ ಬಾಶೆಯ ಒಳಗೆ ಒಂದು ತಾಯ್ಮಾತು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಒಟ್ಟು ನಲ್ವತ್ತೊಂಬತ್ತು ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಇತರ ಎಂಬ ಗುಂಪು ವರದಿ ಮಾಡಿದ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳು ಹನ್ನೊಂದು. ಗುಜರಾತಿ, ಹಿಂದಿ, ಕನ್ನಡ, ಮರಾಟಿ, ಓಡಿಯಾ, ಪಂಜಾಬಿ, ತೆಲುಗು, ಉರ‍್ದು, ಬಿಲ್/ಬಿಲೊಡಿ, ಲಹಂದ ಮತ್ತು ತುಳು. ಇವುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಾಶೆಗಳು ಮೂವತ್ತೇಳು.

ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಕೆ 13,89,921. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರದಾನ ಬಾಶೆ ಕನ್ನಡವಾಗಿದೆ. ಕನ್ನಡ ಮಾತಾಡುವವರ ಸಂಕೆ 11,68,653. ಇದು ಒಟ್ಟು ಜಿಲ್ಲೆಯ 84.080% ಆಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇರುವ ಬಾಶೆ ಕನ್ನಡವಾಗಿದೆ. ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇರುವ ಬಾಶೆ ಉರ‍್ದು – 1,02,026 (7.340%). ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಾತುಗರು ತೆಲುಗು – 57,899, (4.165%) ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ 45,508 (3.274%) ಬಾಶೆಗಳಿಗೆ ಇದ್ದಾರೆ. ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಂದಿ ಮತ್ತು ಸಾವಿರಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇರುವ ಮೂರು ಬಾಶೆಗಳು ಇವೆ. ಮರಾಟಿ – 6,965 (0.501%), ತಮಿಳು – 5,171 (0.372%) ಮತ್ತು ಗುಜರಾತಿ 1,676 (0.120%). ಆರು ಬಾಶೆಗಳಿಗೆ ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಕೊಂಕಣಿ, ಓಡಿಯಾ, ಮಲಯಾಳಂ, ತುಳು, ಪಂಜಾಬಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಾಲಿ. ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾತುಗರು ಹದಿನಯ್ದು ಬಾಶೆಗಳಿಗೆ ಇದ್ದಾರೆ.

ಈ ಬಾಶೆಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆಯನ್ನು ಆದರಿಸಿ ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಪಿಸಿ ತೋರಿಸಿದೆ.

ಸಾಪೇಕ್ಶ ಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಸಂಕೆ	%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕನ್ನಡ	11,68,653	84.080%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಉರ‍್ದು	1,02,026	7.340%
ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ತೆಲುಗು	57,899	4.165%
’’	ಹಿಂದಿ	45,508	3.274%
ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಮರಾಟಿ	6,965	0.501%
’’	ತಮಿಳು	5,171	0.372%
’’	ಗುಜರಾತಿ	1,676	0.120%
ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕೊಂಕಣಿ, ಓಡಿಯಾ, ಮಲಯಾಳಂ, ತುಳು, ಪಂಜಾಬಿ, ಬೆಂಗಾಲಿ	1,808	0.130
ನೂರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ	ಹದಿನಯ್ದು ಬಾಶೆಗಳು	214	0.015%
ಒಟ್ಟು ಮಾತುಗರು	13,89,920	100%

ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತಾಯ್ಮಾತುಗಳನ್ನು ಗಣಿಸಿ ಚರ‍್ಚೆಯನ್ನು ಇನ್ನು ಶುರು ಮಾಡಬಹುದು. ಹಿಂದಿಯ ಒಳಗೆ ದಾಕಲಾಗಿರುವ ಕರ‍್ನಾಟಕದ ಸಂದರ‍್ಬದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ಯವಾದ ಕೆಲವು ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಹಿಂದಿ 45,508

ಬಂಜಾರಿ 657

ಬೋಜ್ಪುರಿ 24

ಹಿಂದಿ 20,034

ಲಮಾಣಿ/ಲಂಬಾಡಿ 22,779

ಮಾರ‍್ವಾರಿ 1,354

ರಾಜಸ್ತಾನಿ 578

ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ ಹಿಂದಿ ಬಾಶೆಗೆ 45,508 ಮಂದಿ ಮಾತುಗರು ಇದ್ದಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅರ‍್ದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಂದಿ ಲಂಬಾಣಿ ಮಾತುಗರು ಇದ್ದಾರೆ. ಲಮಾಣಿ ಮಾತುಗರ 22,779 ಮತ್ತು ಬಂಜಾರಿಯ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ದಾಕಲಾದ 657 ಮಂದಿ ಸೇರಿ ಲಂಬಾಣಿಯ ಮಾತುಗರ ಸಂಕೆ 23,436 ಆಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಟ್ಟು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಿಂದಿಯ 51.498% ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲೆಯ 1.686% ಆಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿ ಬಾಶೆಯನ್ನಾಡುವವರು 20,034 ಇದ್ದಾರೆ. ಇದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಿಂದಿಯ 44.023% ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ಜಿಲ್ಲೆಯ 1.441% ಆಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳೊಟ್ಟಿಗೆ ಮಾರ‍್ವಾರಿ ಮಾತಾಡುವ 1,354 (0.097%) ಮಂದಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಸಾಪೇಕ್ಶ ಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಸಂಕೆ	%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಕನ್ನಡ	11,68,580	84.075%
ಹತ್ತು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಉರ‍್ದು	1,02,024	7.340%
ಒಂದು ಲಕ್ಶಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ತೆಲುಗು	57,895	4.165%
’’	ಲಂಬಾಣಿ	23,436	1.686%
’’	ಹಿಂದಿ	20,034	1.441%
ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು	ಮರಾಟಿ	6,961	0.500%
’’	ತಮಿಳು	5,041	0.362%
’’	ಗುಜರಾತಿ	1,676	0.120%
’’	ಮಾರ‍್ವಾರಿ	1,354	0.097%

ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಬಾಶೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ.

ಪ್ರದೇಶ	ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಕೆ	ಬಾಶೆ	ಮಾತುಗರು	ಜಿಲ್ಲೆಯ %	ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ತಾನ
ಕೊಪ್ಪಳ	13,89,921	ಕನ್ನಡ	11,68,580	84.075%	1
		ಉರ‍್ದು	1,02,024	7.340%	2
		ತೆಲುಗು	57,895	4.165%	3
		ಲಂಬಾಣಿ	23,436	1.686%	4
		ಹಿಂದಿ	20,034	1.441%	5
		ಮರಾಟಿ	6,961	0.500%	6
		ತಮಿಳು	5,041	0.362%	7
		ಗುಜರಾತಿ	1,676	0.120%	8
		ಮಾರ‍್ವಾರಿ	1,354	0.097%	9
		ಕೊಂಕಣಿ	862	0.062%	10